မူလတန်းပညာရေးဟာ ပညာရေးစနစ်တစ်ခုလုံးရဲ့ အရေးကြီးဆုံး အခြေခံအုတ်မြစ်

မူလတန်းပညာရေးဟာ ပညာရေးစနစ်တစ်ခုလုံးရဲ့ အရေးကြီးဆုံး အခြေခံအုတ်မြစ်

တွေ့ဆုံမေးမြန်း - ခင်ရတနာ၊ ဓာတ်ပုံ - မေဦးမိုး

ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ပြည်သူ့အတွက် အဓိက တာဝန်ဖြစ်သော လူသားအရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေး လုပ်ငန်းများကို အဓိကထား ဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် ဝန်ကြီးဌာန ဖြစ်ပါသည်။ ပြည်သှူအတွက် ဒုတိယတစ်နှစ်တာ ကာလအတွင်း ပညာသင်ယူမှု အခွင့်အလမ်း မြင့်မားရေး၊ ကျောင်းသား ကျောင်းသူများ၏ သင်ယူတတ်မြောက်မှု အရည်အသွေး မြင့်မားရေးတို့ကို ဦးတည်ကာ အမျိုးသားပညာရေးဥပဒေ၊ အမျိုးသားပညာရေးကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေနှင့် အမျိုးသား ပညာရေး မဟာဗျူဟာစီမံကိန်း ၂၀၁၆- ၂၀၂၁ တွင် ပါရှိသည့် လုပ်ငန်းများကို ကြိုးပမ်း အကောင်အထည်ဖော်လျက် ရှိသည်။

အမျိုးသားပညာရေး မဟာဗျူဟာစီမံကိန်း ရည်မှန်းချက်များ ပေါက်မြောက် အောင်မြင်စေရေး အတွက် ကဏ္ဍကိုးရပ် သတ်မှတ်ဖော်ထုတ် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဦးစားပေး လုပ်ငန်းများ အနေဖြင့် ၁၂ ရပ် ချမှတ်ကာ ကြိုးပမ်းပြုပြင်ပြောင်းလဲ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြည်သှူအတွက် ဒုတိယ ၁ နှစ်တာအတွင်း ဆောင်ရွက်ချက်များအား သိရှိနိုင်စေရန် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး ဒေါက်တာမျိုးသိမ်းကြီးနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်း ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။

မေး။ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေနဲ့ မူဝါဒအပိုင်းကို ပြောပြပေးစေလိုပါတယ်။

ဖြေ။ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ အမျိုးသားပညာရေး ဥပဒေနဲ့အညီ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်ရဲ့ အတည်ပြုချက်အရ အဖွဲ့ဝင် ၂၁ ဦးပါဝင်တဲ့ အမျိုးသားပညာရေး မူဝါဒကော်မရှင်ကို ၂၀၁၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှာ လည်းကောင်း၊ အမျိုးသား သင်ရိုးညွှန်းတမ်းကော်မတီကို နိုဝင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့မှာ လည်းကောင်း၊ အမျိုးသား အဆင့်အတန်းနှင့် အရည်အသွေးအာမခံမှု အကဲဖြတ်ရေး ကော်မတီကို ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် လည်းကောင်းဖွဲ့စည်းပြီး အမျိုးသား ပညာရေးကဏ္ဍ မြင့်မား တိုးတက်စေရေး အတွက် ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါတယ်။

ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ကျောင်းနေအရွယ်အားလုံး ပညာရေး အဆင့်တိုင်းမှာ မည်သည့် ခွဲခြားမှုမျှမရှိရေး၊ မည်သူတစ်ဦး တစ်ယောက်မှ မကျန်ရှိစေရေး၊ ကျောင်းထွက်သူ မရှိစေရေး မူဝါဒတွေနဲ့ လူသားကောင်းများ၊ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်တတ်သူများ၊ တာဝန်ယူ တာဝန်ခံ ဆောင်ရွက်တတ်သူများ၊ တီထွင်ဆန်းသစ် ဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းရှိသူများ ဖြစ်လာစေရေး အတွက် ပြုစုပျိုးထောင် သင်ကြားသင်ယူ လေ့ကျင့်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။

မေး။ ပညာရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေအရ မူလတန်းပညာရေးမှာ ဘယ်လို ပုံစံတွေနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး အခြေခံပညာ ကဏ္ဍမှာရော ကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေ အတွက် ဘယ်လိုဆောင်ရွက်မှုတွေ လုပ်ဆောင် ပေးခဲ့ပါသလဲရှင့်။

ဖြေ။ ပညာရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများအရ KG+12 ပညာရေးစနစ်ကို မူလတန်းမှ စတင် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက် ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၆-၁၇ ပညာသင်နှစ်မှစတင်လို့ အသက် ငါးနှစ်ပြည့်ပြီး ကလေးများကို KG သူငယ်တန်းသို့ တက်ရောက်စေခဲ့ပြီး အသက် ခြောက်နှစ် ပြည့်ပြီးသော ကလေးများကို Grade-1 တက်ရောက်စေခဲ့ပါတယ်။ သင်ရိုး ညွှန်းတမ်းအသစ်၊ ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်အသစ်၊ ဆရာ လမ်းညွှန်စာအုပ်အသစ်တွေနဲ့ စတင် သင်ကြားပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

အခြေခံပညာကဏ္ဍမှာ ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးများ သင်ယူမှုအခွင့်အလမ်းတွေ ပိုမိုရရှိစေနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ပြီး ကျောင်းအဆင့်တိုးမြှင့် သတ်မှတ်ရာမှာလည်း ယခင်က ကျောင်းသားဦးရေ တစ်ခုတည်း အပေါ်မှာသာ သတ်မှတ်ခဲ့ပေမယ့် ယခုအခါ ခရီးအကွာအဝေး အခြေအနေကိုပါ ထည့်သွင်း သတ်မှတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၀၁၆-၁၇ ပညာသင်နှစ်အတွက် ကျောင်းပေါင်း ၃၃၂၀ နဲ့ ၂၀၁၇-၁၈ ပညာသင်နှစ်အတွက် ကျောင်းပေါင်း ၅၁၀၀၊ နှစ်နှစ်တာအတွင်း ကျောင်းပေါင်း ၈၄၂၀ ကို ကျောင်းအဆင့် တိုးမြှင့်ပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ကျောင်းသား ကျောင်းသူများအားလုံးကို အခမဲ့မသင်မနေရ မူလတန်း ပညာရေးဖြင့် ကျောင်းသုံး ဖတ်စာအုပ် တစ်စုံစီခန့်ကို အခမဲ့ ထောက်ပံ့ပေးခြင်း၊ ငွေကြေးကောက်ခံခြင်း လုံးဝမပြုဘဲ ဗလာစာအုပ် ခြောက်အုပ်စီနဲ့ ကျောင်းဝတ်စုံ တစ်စုံစီကို အခမဲ့ ပံ့ပိုးပေးခြင်းတွေကိုလည်း ပြုလုပ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ မူလတန်းပညာရေး သင်ယူတတ်မြောက်ပြီး အလယ်တန်းနဲ့ အထက်တန်း အထိ သင်ယူ ပြီးမြောက်စေဖို့အတွက် ကျောင်းသုံး ဖတ်စာအုပ်တစ်စုံစီ အခမဲ့ ထောက်ပံ့ခြင်း၊ ငွေကြေး ကောက်ခံခြင်း လုံးဝမပြုဘဲ ကျောင်းအပ်နှံရေး သီတင်းပတ်အတွင်း ကျောင်းသား ကျောင်းသူများ ကျောင်းအပ်နှံလာရေး အတွက် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။

မေး။ လူတိုင်းအကျုံးဝင် ပညာရေးအနေနဲ့ရော ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနကနေ ဘယ်လို ဆောင်ရွက်မှုတွေနဲ့ လူတိုင်းပညာ သင်ကြားနိုင်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါသလဲ။

ဖြေ။ လူတိုင်း အကျုံးဝင်ပညာရေးအနေနဲ့ အမြင်အာရုံချို့ယွင်း၊ အကြားအာရုံ ချို့ယွင်းသော ကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေကို ယူနီဆက်ဖ်၊ ကူဘိုတာကုမ္ပဏီနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ဗလာစာအုပ်၊ ကျောပိုးအိတ်စတဲ့ အခြားလိုအပ်တဲ့ သင်ထောက်ကူ ပစ္စည်းတွေကို ဖြည့်ဆည်း ဆောင်ရွက် ပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ပညာသင်ယူဖို့ အခက်အခဲရှိတဲ့သူများ အတွက် ပညာသင် ထောက်ပံ့ကြေးများ ထောက်ပံ့တဲ့ လုပ်ငန်းအပြင် ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ပညာသင်နှစ်မှာ ဝေးလံဒေသမှာရှိတဲ့ ကျောင်းသား ကျောင်းသူများ၊ အမြင်အာရုံချို့ယွင်း၊ အကြားအာရုံ ချို့ယွင်းသော ကျောင်းသား ကျောင်းသူများကို ထောက်ပံ့မှုတွေ ဆောင်ရွက် ပေးနိုင်ခဲ့တာကြောင့် ကလေးငယ်များအနေနဲ့ စာသင်ကျောင်းများသို့ ပိုမို တက်ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။

အခြေခံပညာ ကျောင်းတွေကိုလည်း ကျောင်းဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရန်ပုံငွေများ ထောက်ပံ့ပေးခြင်း၊ သဘာ၀ဘေးသင့် စာသင်ကျောင်းဆောင်များ၊ အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့ ကျောင်းဆောင်များ၊ ဥပဓိရုပ်မကောင်းတဲ့ ကျောင်းဆောင်များနဲ့ စာသင်ခန်းဆံ့အား မမျှတတဲ့ စာသင်ကျောင်း ဆောင်များကို အသစ် ဆောက်လုပ်ခြင်း၊ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ စာကြည့်တိုက်များ ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းများကို ဆောင်ရွက် ပေးခဲ့ပါတယ်။

မေး။ အခြေခံပညာသင်ရိုးညွှန်းတမ်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်မှုတွေကို သိချင်ပါတယ်။ 

ဖြေ။ ပညာရေးကဏ္ဍ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု လုပ်ငန်းဖြစ်တဲ့ အခြေခံပညာ သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများ မြှင့်တင်ပေးနိုင်ရေးအတွက် မူလတန်း သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို JICA နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ပြုပြင်ရေးဆွဲ ပြင်ဆင်လျက်ရှိပါတယ်။ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ပညာသင်နှစ်မှာ KG သင်ရိုးသစ်နဲ့ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ပညာသင်နှစ်မှာ Grade-1 သင်ရိုးသစ်တွေကို စတင်သင်ကြားနိုင်ဖို့ သင်ရိုး မွမ်းမံသင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်ထားခဲ့ပြီး ဆရာ၊ ဆရာမတွေကို ပို့ချပေးခဲ့တဲ့အပြင် ကျောင်းသုံး ဖတ်စာအုပ်များ၊ ဆရာလမ်းညွှန် စာအုပ်များကိုလည်း အခမဲ့ဖြန့်ဝေပေးခဲ့ပါတယ်။

၂၀၁၈-၂၀၁၉ ပညာသင်နှစ်မှာ Grade 2 သင်ရိုးအသစ်နဲ့ သင်ကြားပေးနိုင်ရေးအတွက် ၂၀၁၈ နွေရာသီ ကျောင်းပိတ်ရက်တွေမှာ မွမ်းမံသင်တန်းတွေကို ဆရာ ဆရာမတွေအတွက် ဖွင့်လှစ် သင်ကြား ပို့ချပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၉- ၂၀၂၀ ပညာသင်နှစ်အတွင်းမှာ Grade 3 နဲ့ Grade 6 အတန်းတွေကို သင်ရိုးသစ်ဖြင့် သင်ကြား ပေးနိုင်ဖို့အတွက်လည်း သင်ရိုးသစ်ပြုစု ရိုက်နှိပ် ဖြန့်ဝေနိုင်ရေး ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါတယ်။

မေး။ စစ်ဆေးအကဲဖြတ်မှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာနကနေ လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့တဲ့ ကဏ္ဍတွေကိုလည်း ရှင်းပြပေးပါရှင့်။

ဖြေ။ ကျောင်းသား ဆရာအချိုး မျှတရေး အတွက် လိုအပ်လျက်ရှိတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမတွေ ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဖို့အတွက် လုပ်ငန်းခွင်အကြို ဆရာအတတ်သင် သင်တန်းဆင်း ဆရာများစွာနဲ့ ပညာရေး တက္ကသိုလ်ဆင်း ဆရာ ဆရာမတွေ ခန့်အပ်ပေး ထားပါတယ်။

စစ်ဆေးအကဲဖြတ်မှုလုပ်ငန်းများ ထိရောက်မှု ရှိစေဖို့အတွက် မူလတန်း Grade 5 နဲ့ အလယ်တန်း Grade 9 အဆင့် စာမေးပွဲများ ဆိုင်ရာ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများ၊ တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ စာစစ်ဌာန ကြီးကြပ်ရေးမှူးများ၊ တွဲဖက် ကြီးကြပ်ရေးမှူးများ၊ လက်ထောက် ကြီးကြပ်ရေးမှူးများနဲ့ စာဖြေသူများ လိုက်နာရန် စည်းကမ်းချက်များဆိုင်ရာ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများကိုလည်း နှစ်စဉ် ကျင်းပပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် စာဖြေရန် အတွက် အခက်အခဲရှိနေသူတွေ၊ အမြင်အာရုံ ချို့ယွင်း၊ အကြားအာရုံချို့ယွင်း၊ ကိုယ်အင်္ဂါ မသန်စွမ်းသူတွေကို အဆင်ပြေစွာ ဖြေဆိုနိုင်ဖို့ အတွက် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ စာစစ်ဌာနတွေကို တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲ့လို့ စာမေးပွဲဖြေဆိုနိုင်ရေး အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုမိုများပြားလာတဲ့ အတွက် ၂၀၁၇ ခုနှစ် တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲမှာ ကျောင်းသား ကျောင်းသူ ၇ ဒသမ ၁၄ သိန်း ဖြေဆိုခဲ့ရာကနေ ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ ၈ ဒသမ ၄ သိန်း ဝင်ရောက် ဖြေဆိုခဲ့တဲ့အတွက် ယမန်နှစ်ကနဲ့ နှိုင်းယှဉ်မယ်ဆိုရင် ၁ ဒသမ ၂၆ သိန်းကျော် ပိုမို တိုးတက် ဖြေဆိုလာတယ်လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ စစ်ဆေးအကဲဖြတ်မှု အားကောင်းလာစေရေး အတွက် ၂၀၁၉ ခုနှစ် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲကျင်းပရာမှာ သင်ရိုးပြောင်းလဲမှုမရှိဘဲ အလွတ်ကျက်မှတ်မှုကို အားပေးတဲ့ မေးခွန်းပုံစံများအစား စဉ်းစားတွေးခေါ်မှုကို အားပေးတဲ့ မေးခွန်းပုံစံသို့ ပြောင်းလဲ စစ်ဆေးနိုင်ရေးအတွက်  စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါတယ်။

မေး။ တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကား သင်ကြား ပို့ချနိုင်ရေးအတွက် စီစဉ်ဆောင်ရွက် ထားတဲ့ အပိုင်းကိုလည်း ပြောကြားပေးပါဦးရှင့်။

ဖြေ။ အမျိုးသားပညာရေး မဟာဗျူဟာ စီမံကိန်းရဲ့ အချက်တစ်ချက်ဖြစ်တဲ့ တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကား သင်ကြားသင်ယူ ပို့ချနိုင်ရန်အတွက် တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့များ စီစဉ်ကြီးကြပ်မှုနဲ့ တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကား၊ စာပေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့များက ပြုစုထားတဲ့ တိုင်းရင်းသားဘာသာ စာအုပ် ၄၉ မျိုးကို အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာနကနေ အခမဲ့ ပုံနှိပ်ဖြန့်ဝေခြင်း လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ အခြေခံကျောင်းများမှာလည်း သင်ကြားပေးနိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အခြေခံကျောင်းတွေမှာ တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားကို အခြေခံပညာ မူလတန်း အောက်ဆင့်အတွင်း သင်ကြား သင်ယူမှု လုပ်ငန်းများ အထောက်အကူပြုနိုင်ဖို့ အတွက် အနည်းဆုံး Grade 10 တက်ရောက်ခဲ့ပြီးသော ဒေသခံတိုင်းရင်းသား၊ တိုင်းရင်းသူ ၅၁၆၀ ကို Teaching Assistant အဖြစ် ၂၀၁၇ ဒီဇင်ဘာလအတွင်းမှာ ခန့်အပ် ပေးထားနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

မေး။ ပညာရေးအရည်အသွေး မြင့်မားရေး အတွက် ဆရာ ဆရာမတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကိုရော ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ မြှင့်တင်ပေးနေပါသလဲရှင့်။

ဖြေ။ အခြေခံပညာ အရည်အသွေး မြင့်မားရေးအတွက် ပညာရေးမြှင့်တင်မှု အကောင် အထည်ဖော်ရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲများကို နှစ်စဉ် နေပြည်တော်၌ ကျင်းပပေးခဲ့ပါတယ်။

ပညာရေးအရည်အသွေး မြင့်မားလာစေဖို့မှာ ဆရာ ဆရာမတွေရဲ့ အရည်အသွေးအပေါ်မှာ အများကြီး မူတည်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပညာရေး အရည်အသွေး ပိုမိုကောင်းမွန်လာဖို့ ကြုံတွေ့ရတဲ့ အဓိကစိန်ခေါ်မှုကတော့ မူလတန်းပညာရေးဟာ ပညာရေးစနစ်တစ်ခုလုံးရဲ့ အရေးကြီးဆုံး အခြေခံ အုတ်မြစ်ဖြစ်ပေမယ့် ရာထူးတိုးမြှင့်တဲ့စနစ် အားနည်းမှုတွေကြောင့် မူလတန်းပြ ဆရာ ဆရာမ အများစုဟာ အလယ်တန်းပြ၊ အထက်တန်းပြ ဆရာ ဆရာမတွေအဖြစ် ရာထူးတိုးတိုးသွားကြတဲ့ အတွက် မူလတန်းအဆင့်မှာ အရည်အသွေး၊ အတွေ့အကြံနဲ့ အရည်အချင်းရှိတဲ့ ဆရာ ဆရာမတွေ လျော့နည်း မသွားစေရေး အတွက် မူလတန်း အဆင့်အတွင်းမှာပင် ရာထူးတိုးမြှင့်ပေးရေး၊ အလယ်တန်းပြနဲ့ အထက်တန်းပြ ဆရာ ဆရာမတွေရဲ့ သင်ယူခဲ့တဲ့ ဘာသာရပ်နဲ့ သင်ကြား သင်ယူပေးရတဲ့ ဘာသာရပ် ကိုက်ညီစေရေး၊ နှစ်နှစ်သင် ပညာရေးကောလိပ်အားလုံးကို လေးနှစ်သင် ပညာရေး ဒီဂရီ ကောလိပ်တွေ အဖြစ် အဆင့် တိုးမြှင့်ပေးရေးတွေကို ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်သွားဖို့ ရည်ရွယ် ဆောင်ရွက်နေပြီး ဒီလိုလုပ်ဆောင်ခြင်းအားဖြင့် ပညာရေးအဆင့် အသီးသီးမှ အရည်အသွေး မြင့်မားပြီး ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဆရာ ဆရာမများ ပိုမိုထွက်ပေါ်လာမယ်၊ ကလေးတွေရဲ့ ပညာရေး အရည်အသွေး ပိုမိုမြင့်မားလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး။ ကျောင်းပြင်ပနဲ့ တစ်သက်တာပညာရေး ဦးစီးဌာနကနေရော ကျောင်းဆက် မတက်ရောက် နိုင်တဲ့သူတွေ အတွက် ဆောင်ရွက်မှုတွေကိုလည်း ပြောပြပေးပါဦး။

ဖြေ။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ကျောင်းတက်ရောက်နိုင်ခြင်း မရှိသူများ၊ ပညာမပြီးဆုံးမီ ကျောင်းထွက်သွားရသူများကို ပညာ ဆက်လက်သင်ယူနိုင်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးလျက် ရှိပါတယ်။ ၎င်းတို့အတွက် ကျောင်းပြင်ပနှင့် တစ်သက်တာပညာရေးဦးစီးဌာနအသစ်ကို ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် စတင်ဖွဲ့ စည်းထားခဲ့ပြီး ကျောင်းပြင်ပ မူလတန်းပညာရေးကို ၂၀၁၇- ၂၀၁၈ ပညာသင်နှစ်တွင် မြို့နယ် ၈၁ မြို့နယ်မှာ လည်းကောင်း၊ ကျောင်းပြင်ပ အလယ်တန်းပညာရေးကို စမ်းသပ်မြို့နယ် တစ်မြို့နယ်မှာလည်းကောင်း ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့အတွက် ကျောင်းသား ကျောင်းသူပေါင်း ၆၈၄၅ ဦး ပညာသင်ယူခွင့် ရရှိခဲ့ပါတယ်။

သက်ကြီးစာတတ်မြောက်နှုန်း မြင့်မားလာစေရန် ရည်ရွယ်ပြီး အခြေခံစာတတ်မြောက်ရေး လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့တဲ့အတွက်လည်း စုစုပေါင်း ၃၇၃၈၆ ဦး စာတတ်မြောက်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး။ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ နည်းပညာနဲ့ သက်မွေးပညာရေး ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်စေဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်နေတဲ့အပိုင်းကိုလည်း ရှင်းပြပေးပါရှင့်။

ဖြေ။ နည်းပညာနဲ့ သက်မွေးပညာရေးဆိုတာ နိုင်ငံသားများရဲ့ လူနေမှုအဆင့်အတန်း မြင့်မား တိုးတက်ရေးအတွက် ပထမတန်းစား နည်းပညာနဲ့ သက်မွေးပညာရေးစနစ်ဖြစ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ လမ်းညွှန်ချက်အရ အစိုးရ နည်းပညာ ကောလိပ်များ၊ အစိုးရ စက်မှုလက်မှု သိပ္ပံများ၊ အစိုးရ နည်းပညာ အထက်တန်း ကျောင်းများမှာ ဒေသလိုအပ်ချက်များနဲ့အညီ ကာလတိုသင်တန်းများ၊ သင်တန်းကျောင်းများ တိုးချဲ့ ဖွင့်လှစ် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု ပညာရပ်များ ဆည်းပူးလေ့ကျင့်ခွင့်ရရှိစေရန်၊ ကျွမ်းကျင် လုပ်သားများ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ချက်များနဲ့ ညောင်ရွှေသက်မွေးပညာ သင်တန်းကျောင်း (NVTI) ၊ စင်ကာပူ-မြန်မာ သက်မွေးပညာ သင်တန်းကျောင်း (SMVTI) တို့ကိုလည်း ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ကျွမ်းကျင်မှု အခြေပြုကာလ တို သက်မွေးပညာသင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်ပြီး စုစုပေါင်း သင်တန်း ၁၄ မျိုး ပို့ချပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန် ၁၃ ရက်နဲ့ ၁၄ ရက်တို့မှာလည်း ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနကနေ အိမ်ရှင်အဖြစ် စတုတ္ထအကြိမ် ဒေသတွင်းနိုင်ငံတကာညီလာခံ ၂၀၁၇ ကို (Regional TVET Conference 2017) “အာဆီယံနိုင်ငံများ အကြား နည်းပညာ၊ သက်မွေးပညာရေးနှင့် လေ့ကျင့်ရေးကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေး ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်ရေး" ခေါင်းစဉ်နဲ့ ဦးဆောင်ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။

ထို့ပြင် အစိုးရနဲ့ ပုဂ္ဂလိက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ အခြေခံလူသားအရင်းအမြစ် တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီ အစည်းအဝေးများကို ကျင်းပခဲ့ပြီး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲတွေကို ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ ပုသိမ်၊ မကွေးနဲ့ လားရှိုးမြို့များမှာ ငါးကြိမ်အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။

မေး။ အဆင့်မြင့်ပညာကဏ္ဍမှာရော ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်ချက် တွေကိုလည်း ပြောကြားပေးပါဦး။

ဖြေ။ အဆင့်မြင့်ပညာ ကဏ္ဍမှာဆိုရင် ၂၀၁၇- ၂၀၁၈ ပညာသင်နှစ်၌ တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်၊ ကောလိပ်ကျောင်းပေါင်း ၁၇၆ ကျောင်း ရှိခဲ့ပြီး ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှု လက်အောက်မှာ တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်၊ ကောလိပ်ကျောင်းပေါင်း ၁၃၄ ကျောင်း ဖွင့်လှစ် ထားရှိပါတယ်။ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ပညာသင်နှစ်မှာ ကျောင်းသား ကျောင်းသူ ၈ ဒသမ ၃၅ သိန်းနဲ့ ၂၀၁၇- ၂၀၁၈ ပညာသင်နှစ်မှာ ၈ ဒသမ ၇၉ သိန်း အထိ တိုးတက်လာခဲ့ပါတယ်။

အစိုးရလက်ထက် နှစ်နှစ်တာကာလအတွင်းမှာ တောင်ကုတ်ဒီဂရီကောလိပ် အဆင့်တိုးမြှင့်ခြင်း၊ ဟားခါးကောလိပ်နဲ့ ဟားခါးပညာရေးကောလိပ် အသစ်ဖွင့်လှစ်ခြင်းတွေကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။

ဆရာ ဆရာမတွေရဲ့ ဆရာအတတ်ပညာ အရည်အသွေး တိုးတက်မြင့်မားရေးအတွက် လေးနှစ်သင် ပညာရေးဒီဂရီကောလိပ်များအဖြစ် အဆင့်မြှင့်တင်ဖို့အတွက် သင်ရိုးညွှန်းတမ်း အသစ် ရေးဆွဲရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။

အဆင့်မြင့်ပညာတိုးတက်ရေးအတွက် နေ့သင်တန်းကျောင်းသား ကျောင်းသူများအပြင် အဝေးသင် ပညာရေး သင်တန်းများကိုလည်း ပို့ချပေးလျက် ရှိရာမှာ အဝေးသင်ပညာရေး အရည်အသွေးများ တိုးတက်စေရေးအတွက်လည်း ကြိုးပမ်းနေပါတယ်။

တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်၊ ကောလိပ်တွေရဲ့ အရည်အသွေးတိုးတက်မှုသည် သုတေသနလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ခြင်းတွေမှာ အဓိကဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာ ဆရာမတွေက ပြည်တွင်း ပြည်ပမှာ သုတေသန စာတမ်းတွေ ရေးသားပြုစုဖတ်ကြားတာ၊ ဆရာ ဆရာမများရဲ့ ပညာရည်မြင့်မားလာရေး အတွက် အရည်အသွေးမြှင့်တင်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်း ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပွဲတွေ၊ သင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်ပို့ချတာတွေကို ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။

မေး။ နှစ်နှစ်တာအတွင်းမှာ အဆင့်မြင့်ပညာ လက်အောက် ကျောင်းတွေအနက်က ဆရာနဲ့ဆိုင်တဲ့ အသင်းအဖွဲ့တွေနဲ့ ကျောင်းသားနဲ့ ဆိုင်တဲ့ အသင်းအဖွဲ့တွေ ဖွဲ့စည်းပြီးစီးမှု အခြေအနေကိုလည်း ပြောပြပေးပါရှင့်။

ဖြေ။ တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်၊ ကောလိပ် ၁၃၃ ကျောင်းအနက် ဆရာများအသင်းနဲ့ အဖွဲ့ချုပ်တို့ကို ကျောင်းပေါင်း ၅၃ ကျောင်းမှာ ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့ပြီး ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အနေနဲ့ ကျောင်းပေါင်း ၉၀ မှာ ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

မေး။ ဆရာ၊ ဆရာမများနဲ့ ကျောင်းသား ကျောင်းသူများအတွက် စာဖတ်မှုနဲ့ သင်ယူမှု အားကောင်းစေရေး အတွက် အစီအမံတွေကိုလည်း ရှင်းပြပေးပါဦး။

ဖြေ။ ဆရာ၊ ဆရာမများနဲ့ ကျောင်းသား ကျောင်းသူများ အားလုံးစာဖတ်မှု၊ သင်ယူမှုတို့ အားကောင်းစေရေး အတွက် စာကြည့်တိုက်များ ဖြည့်ဆည်းပေးရန်လိုအပ်ခြင်း၊ လုပ်ငန်း စွမ်းဆောင်ရည် မြင့်မားရေးသင်တန်းများ ပိုမိုဖွင့်လှစ် ဆောင်ရွက်ပေးရန်လိုအပ်ခြင်း၊ တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်၊ ကောလိပ်တွေမှာ စီမံခန့်ခွဲမှု သင်တန်းများဖွင့်လှစ်ပေးရန် လိုအပ်ခြင်းများကြောင့် ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး သင်ရိုးညွှန်းတမ်း မြှင့်တင်ရေး၊ ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ အလုပ်ရုံ ဆွေးနွေးပွဲများနဲ့ မွမ်းမံသင်တန်းများ၊ အင်္ဂလိပ်စာ အရည်အသွေး မြင့်မားရေး သင်တန်းများ၊ အိုင်စီတီ သင်တန်းများကို ဖွင့်လှစ်ပို့ချရန် လိုအပ်ခြင်းတွေ အတွက် ဖြည့်ဆည်း ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

မေး။ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ပညာရေး အရည်အသွေး မြင့်မားတိုးတက်စေရေး အတွက် ရှေ့ဆောင်ရွက်သွားမယ့် လုပ်ငန်းစဉ်တွေ အကြောင်းကိုလည်း ရှင်းပြပေးပါရှင့်။

ဖြေ။ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ပညာရေး အရည်အသွေးမြင့်မားရေးအတွက် ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုတွေကို ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာ အဓိကစိန်ခေါ်မှုတွေကတော့ ပညာသင်ယူရန် အခက်အခဲ ရှိသောသူများ၊ လိုအပ်ချက်ရှိသော ဒေသများကို ပိုမိုဖြည့်ဆည်းပံ့ပိုးပေးရေး၊ ကျောင်းနေမြဲရေးနဲ့ ကျောင်းထွက်နှုန်း မြင့်မားနေတာကို လျှော့ချရေး၊ ကျောင်းသားဦးရေ တိုးတက်လာတဲ့ အတွက် စာသင်ခန်းလိုအပ်ချက်နဲ့ အခြေခံ အဆောက်အအုံတွေကိုလည်း ဖြည့်ဆည်းပေးရေး၊ ကျောင်းသားနဲ့ ဆရာအချိုးမျှတရေး၊ ဆရာ၊ ဆရာမများရဲ့ အရည်အသွေး မြင့်မားရေး၊ သင်ရိုးညွှန်းတမ်း မြှင့်တင်ရေး၊ သင်ကြားသင်ယူမှု ဝန်းကျင်ကောင်း ဖြစ်စေရေး၊ အကဲဖြတ်စစ်ဆေးမှုနဲ့ စာမေးပွဲစနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး၊ အလွတ်ကျက်မှတ်မှုကို အားပေးတဲ့ ပညာရေးစနစ်မှသည် စဉ်းစားတွေးခေါ်မှုကို အားပေးတဲ့ ပညာရေးစနစ်သို့ ပြုပြင် ပြောင်းလဲရေး၊ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများရဲ့ စာပေ၊ သမိုင်းနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတွေကို မြှင့်တင်အားပေးရေး၊ Grade-1၊ Grade-2၊ Grade-3  စတဲ့ အတန်းတွေကို ပြီးဆုံးသွားတဲ့အခါ ကျောင်းသား ကျောင်းသူအားလုံး စာဖတ်နိုင်၊ ရေးနိုင်၊ တွက်နိုင်ရေး၊ အသက်မှန်၊ အတန်းမှန်နဲ့ ပညာသင်ယူ တတ်မြောက်မှု အရည်အသွေး မြင့်မားရေး၊ မူလတန်းပညာ သင်ယူနေသူ အားလုံး မူလတန်းပညာ သင်ယူပြီးမြောက်ပြီး အလယ်တန်းပညာ၊ အထက်တန်းပညာ ဆက်လက် သင်ယူ ပြီးမြောက်ရေး၊ သက်မွေးဝမ်းကျောင်း သင်တန်းတက်ရောက်ပြီး ကျွမ်းကျင်သူများ ဖြစ်လာရေး ဒါမှမဟုတ် ဝါသနာ၊ ဆန္ဒနဲ့ အရည်အချင်းအရ တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်၊ ကောလိပ်တွေဆီကို တက်ရောက်ပြီး သင်ကြားသင်ယူ လေ့ကျင့်ပြီးတဲ့အခါ အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်များ ဖြစ်လာစေရေး၊ ဒေသအကျိုးပြု၊ နိုင်ငံအကျိုးပြု သုတေသနလုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်ပြီး သုတေသန စာတမ်းများ ဖတ်ကြားခြင်း၊ သုတေသနဂျာနယ်များတွင် သုတေသန စာတမ်းများ ရေးသားခြင်းတွေကို အားပေး မြှင့်တင်ရေး၊ နိုင်ငံတကာနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ရေးတွေကို ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက် သွားကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆရာ၊ ဆရာမများ၊ ကျောင်းအုပ်ကြီးများ အပါအဝင် တာဝန်ရှိသူများအားလုံးသည် မိမိတို့ရဲ့ လုပ်ငန်း တာဝန်များကို ကျေပွန်အောင် ကြိုးပမ်း ထမ်းဆောင်ရာမှာ ကျွမ်းကျင်မှု၊ မပြည့်စုံမှု၊ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု အကန့်အသတ်ဘောင်များ အတွင်းကနေ ဆောင်ရွက်ကြရသူများ ဖြစ်ခြင်းကြောင့် တန်ဖိုးထား လေးစားစေလိုပါတယ်။ ပညာရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုတွေကို အခြေခံပညာရေး၊ အဆင့်မြင့် ပညာရေး၊ နည်းပညာနဲ့ သက်မွေး ပညာရေးစတဲ့ ကဏ္ဍ အသီးသီးခွဲကာ အမျိုးသား ပညာရေး မဟာဗျူဟာ စီမံကိန်းအရ စဉ်ဆက်မပြတ် ပညာရေးကို အားပေးသည့် ပညာရေး ဖြစ်လာစေရန်အတွက် မိဘ၊ အုပ်ထိန်းသူ၊ ပြည်သူလူထု၊ ဖွံ့ဖြိုးမှု မိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများ၊ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ၊ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့များ၊ ဆက်စပ် ဝန်ကြီးဌာနများနဲ့ ပူးပေါင်း ဖြည့်ဆည်းကြပြီး ပညာရေး အရည်အသွေး မြင့်မားလာစေရန် အလေးထားကြိုးပမ်း အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ပါတယ် ဆိုတာကို ပြောကြားလိုပါတယ်။

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင့်။ ။