MMU Testing Tender State Counsellor Daw Aung San Suu Kyi meets President Mr. Tran Dai Quang of Viet Nam မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း (၂) "အဟောင်းထက် ကောင်းလာတဲ့အသစ်" မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း (၄) "ဒုတိယမျိုးဆက်ဥပဒေ" “မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း(၁) သမိုင်းကြောင်းကို တူးဆွခြင်း”

• MMU Testing Tender

  
  Agency  :          Closing Date:  : 08 Jul 2022 - 00:00:00

State Counsellor Daw Aung San Suu Kyi meets President Mr. Tran Dai Quang of Viet Nam

State Counsellor Daw Aung San Suu Kyi who was in Viet met Vietnamese President Mr. Tran Dai Quang at the hall of the presidential palace in Ha Noi at 10:30 am local standard time.

At the meeting increasing bilateral relations, cooperation, trade and investment; expanding establishment of sister cities between the two countries; increasing engagement and travel between the people of the two countries and Viet Nam’s continued support to Myanmar’s efforts for internal peace and national reconciliation were cordially and openly discussed.

Present together with State Counsellor Daw Aung San Suu Kyi were Union Minister for the Office of the Union Government U Thaung Tun, Union Minister for International Cooperation U Kyaw Tin, Deputy Minister for Planning and Finance U Set Aung and Myanmar Ambassador to Viet Nam U Kyaw Soe Win.

The State Counsellor arrived back Nay Pyi Taw yesterday evening.

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း (၂) "အဟောင်းထက် ကောင်းလာတဲ့အသစ်"

Ministry of Investment and Foreign Economic Relations | Jun 23, 2021

Jun 28, 2020

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း (၂) အဟောင်းထက် ကောင်းလာတဲ့အသစ် အောင်နိုင်ဦး စနစ်အပြောင်း၊ ဥပဒေအပြောင်း ၁၉၈၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့မှာ တပ်မတော်အစိုးရက နိုင်ငံတော်ရဲ့ အာဏာအရပ်ရပ်ကို လွှဲပြောင်း ရယူလိုက်တဲ့အချိန်ကစပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဆိုရှယ်လစ်စီးပွားရေးစနစ် နိဂုံးချုပ်ခဲ့ပါတယ်။ တပ်မတော်အစိုးရ အနေနဲ့ ဈေးကွက်ကိုအခြေခံတဲ့ စီးပွားရေးစနစ်ကို ကူးပြောင်းကျင့်သုံးဖို့၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့ စီးပွားရေး ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့ အခြေခံကျတဲ့ ဥပဒေမူဘောင်ဆိုင်ရာ ပြင်ဆင်မှုတွေကို ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်ခဲ့တာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ ပြင်ဆင်မှုတွေထဲမှာ ပြည်ထောင်စုမြန်မာ နိုင်ငံတော် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းခြင်းလည်း ပါရှိပါတယ်။

 တပ်မတော်အစိုးရအနေနဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေကို နိုင်ငံတော်အာဏာအရပ်ရပ်ရယူပြီး နှစ်လကျော်အကြာဖြစ်တဲ့ ၁၉၈၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ ဥပဒေအမှတ်၊ ၁၀/၈၈ နဲ့ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်ပြီး ဥပဒေကို ကျင့်သုံးဆောင်ရွက်ဖို့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကိုလည်း ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းပြီး တစ်ပတ်အကြာ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့မှာ အစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ်၊ ၁၁/၈၈ နဲ့ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

ဘယ်သူတွေဆွဲခဲ့သလဲ တပ်မတော်အစိုးရလက်ထက်မှာ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ရေးဆွဲရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အောက်ပါ ပုဂ္ဂိုလ်များပါဝင်တဲ့အဖွဲ့က တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ခဲ့ကြတယ်လို့ သိရပါတယ် - (၁) ဗိုလ်မှူးကြီးအေဘယ်လ်၊ ဝန်ကြီး၊ ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ (၂) ဒေါက်တာသန်းညွန့်၊ ပါမောက္ခချုပ်၊ စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်၊ (၃) ဦးဆက်မောင်၊ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်၊ စီမံကိန်း နှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ (၄) ဦးမောင်မောင်ကျော်၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊ ကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ (၅) ဦးခင်မောင်ဦး၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊ ကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ (၆) ဦးထွန်းကြည်၊ အထွေထွေမန်နေဂျာ၊ နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဘဏ်။ အထက်ပါအဖွဲ့ကရေးဆွဲခဲ့တဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေမှာ အခြားဥပဒေများနဲ့မတူဘဲ ထူးခြားချက် တစ်ခုကတော့ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းခြင်းရဲ့ အကျိုးအကြောင်းဖော်ပြချက်ကို ထည့်သွင်းဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

အကျိုးအကြောင်းဖော်ပြချက်မှာ ပြည်သူများရဲ့ စားဝတ်နေရေး ချောင်လည်စေဖို့နဲ့ နိုင်ငံတော် စီးပွားရေး ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေဖို့၊ လိုအပ်တဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုတွေကို နှစ်ဖက်အကျိုးတူ မျှတစွာ ပါဝင်လာစေဖို့ ဆောင်ရွက်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ သယံဇာတပစ္စည်းများကို ဖော်ထုတ်ပြီး ပြည်ပသို့တင်ပို့ ရောင်းချနိုင်ဖို့၊ အလုပ်အကိုင်တွေ ပေါ်ပေါက်ပေါများလာစေဖို့၊ လူငယ်တွေ ကျွမ်းကျင်မှုသင်တန်းများကို ပြည်တွင်းပြည်ပတို့၌ တက်ရောက်ခွင့်ရရှိစေဖို့၊ ဒေသအသီးသီးဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်စေဖို့၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ် ရေးတိုးချဲ့ပေးနိုင်ဖို့ အစိုးရက ရည်မှန်းကြောင်း၊ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတို့အတွက်လည်း ထိုက်သင့်သော အကျိုးအမြတ်ရရှိခွင့်နဲ့ ရတဲ့အကျိုးအမြတ်ကို နိုင်ငံခြားသို့ပို့ခွင့်၊ လုပ်ငန်းပြီးဆုံးတဲ့အခါ ပြန်လည်ယူဆောင် ခွင့်ပေးပြီး လုပ်ငန်းကို ပြည်သူပိုင်ပြုလုပ်ခြင်းမပြုဟု အာမခံချက်ပေးမှာဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလိုသော နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ၊ ပုဂ္ဂိုလ်များအထူးစိတ်ဝင်စားစွာ လေ့လာစုံစမ်းလျက် ရှိကြတဲ့ အတွက် လုပ်ကိုင်ခွင့်တောင်းခံခြင်းတို့ကို စိစစ်ခွင့်ပြုဖို့နဲ့ လုပ်ငန်းတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စအဝဝတို့ကို ညှိနှိုင်းတာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်တဲ့ အဆင့်မြင့်ကော်မရှင်တစ်ရပ်ကိုလည်း ဖွဲ့စည်းပေးမှာ ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြပါရှိပါတယ်။

မူရင်းဇာစ်မြစ် အထက်ပါ အကျိုးအကြောင်းဖော်ပြချက်နဲ့အတူ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေရဲ့ မူလအခြေခံဇာစ်မြစ်ကတော့ ၁၉၅၉ ခုနှစ် ငွေရင်းနှီးရေး အက်ဥပဒေဖြစ်တာကို သုံးသပ်တွေ့ရှိရပါတယ်။ ဥပဒေထဲ မှာ ခေတ်နဲ့အညီဖြစ်အောင် လိုအပ်တဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကို ထပ်မံဖြည့်သွင်းထားသလို ၁၉၅၉ ခုနှစ် ငွေရင်းနှီးရေး အက်ဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်အတော်တော်များများကိုလည်း ပြန်လည်အသုံးပြုရေးဆွဲ ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေရဲ့ ပုဒ်မ ၂၊ (ဇ) ပါ “နိုင်ငံခြား မတည်ငွေရင်း” ဆိုတဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်ဟာ ငွေရင်းနှီးရေး အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၊ (င) အပေါ် အခြေခံရေး ဆွဲထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ထိုနည်းတူ အဆိုပါ ဥပဒေ အခန်း ၁၀ ကင်းလွတ်ခွင့်နှင့် သက်သာခွင့်များ၊ ပုဒ်မ ၂၁၊ (က) ဟာ ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၅၊ (စ) နဲ့လည်းကောင်း၊ ဥပဒေပုဒ်မ ၂၁၊ (ခ) ဟာ ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၊ (ဃ) နဲ့လည်းကောင်း၊ ဥပဒေပုဒ်မ ၂၁၊ (ဂ) ဟာ ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၊ (င) နဲ့ လည်းကောင်း၊ ဥပဒေပုဒ်မ ၂၁၊ (ဈ) ဟာ ငွေရင်းနှီးရေး အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၊ (ဆ) နဲ့လည်းကောင်း၊ ဥပဒေပုဒ်မ ၂၁၊ (ည) ဟာ ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅ ၊ (ဇ) နဲ့လည်းကောင်း တူညီမှုရှိနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ထို့အပြင် အဆိုပါ ဥပဒေရဲ့ အခန်း ၁၃ နိုင်ငံခြားငွေလွှဲပြောင်းနိုင်ခွင့် ပုဒ်မ ၂၆ ဟာလည်း ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၆ (၃) နဲ့ ဆင်တူမှုရှိနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။

ပုဒ်မ ၃၅ ခုပါတဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေဟာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတစ်ရပ်မှာ ပါဝင်သင့်တဲ့ အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုချက်၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ဖြေလျှော့မှုပေးခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အကာအကွယ်ပေးခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် လွယ်ကူချောမွေ့အောင် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းတို့ကို အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ခြုံငုံမိအောင် ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဥပဒေရဲ့ ထူးခြားချက်မှာ နိုင်ငံခြားသားများကို ရာနှုန်းပြည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဆောင်ရွက်ခွင့်ပေးခဲ့သလို မြန်မာနိုင်ငံသားတွေနဲ့ ဖက်စပ်ပြုပြီး ဆောင်ရွက်ခွင့်ကိုလည်း ပေးခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။ နိုင်ငံခြားသားတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံသားနဲ့ ဖက်စပ်လုပ်မယ်ဆိုရင် ၎င်းတို့ဘက်က ထည့်ဝင်ရမယ့် မတည်ငွေရင်းဟာ စုစုပေါင်း မတည်ငွေရင်းရဲ့ အနည်းဆုံး ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်ရမယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေထဲမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေအတွက် အရေးကြီးတဲ့ မြေအသုံးပြုမှုဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကိုတော့ ထည့်သွင်း ပြဋ္ဌာန်းတာမတွေ့ရဘဲ ဥပဒေကျင့်သုံးစဉ် ကာလတစ်လျှောက်လုံးမှာ အစိုးရအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ မြေအသုံးပြုမှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အမိန့်ကြော်ငြာ စာအမှတ်၊ ၃/၁၉၉၀ ကိုအခြေခံပြီး နိုင်ငံခြားသားရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူတွေကို နှစ် ၃၀ လုပ်ကိုင်ခွင့် ပေးခဲ့တာလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ခွင့်ပြုစာရင်း နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေဟာ ၁၉၅၉ ခုနှစ် ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေလိုပဲ နိုင်ငံခြားသားတွေကို ခွင့်ပြုမယ့် လုပ်ငန်းနယ်ပယ်ကို အကန့်အသတ်ပြုထားခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင်ရဲ့ အမိန့်ကြော်ငြာ စာအမှတ်၊ ၁/၁၉၈၉ အရ “နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံနိုင်ခွင့်ရှိသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အမျိုးအစား သတ်မှတ်ခြင်း” ကို ၁၉၈၉ ခုနှစ် မေလ ၃၀ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။

ဒါကြောင့် ၁၉၅၉ ခုနှစ် ငွေရင်းနှီးရေး အက်ဥပဒေနဲ့ ၁၉၈၈ ခုနှစ် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေတို့ဟာ နိုင်ငံခြားသားတွေကို ခွင့်ပြုစာရင်း (Positive List) ပါ လုပ်ငန်းတွေကိုသာ ကန့်သတ် ခွင့်ပြုခဲ့တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပထမမျိုးဆက် (First Generation) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေတွေဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်တွေ့ရှိရပါတယ်။ အမိန့်ကြော်ငြာစာ ၁/၈၉ အရ လယ်ယာ၊ သားငါး၊ သစ်တော၊ သတ္တု စတဲ့ကဏ္ဍတွေထဲက လုပ်ငန်းအချို့ကို လည်းကောင်း၊ စက်မှုကဏ္ဍက စားသောက်ကုန်၊ အထည်အလိပ်၊ လူသုံးကုန်ပစ္စည်း၊ အိမ်သုံးပစ္စည်း၊ သားရေ/သားရေထွက်ပစ္စည်းနှင့် အခြားအလားတူပစ္စည်း၊ သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေးပစ္စည်း၊ အဆောက်အအုံသုံးပစ္စည်းများ၊ ပျော့ဖတ်နှင့်စက္ကူ၊ ဓာတုဗေဒ/ဓာတုဗေဒ ထုတ်ပစ္စည်း နှင့် ဆေးဝါး၊ သံနှင့် သံမဏိ၊ စက်ကိရိယာပစ္စည်းများ စတဲ့ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ် ရေး လုပ်ငန်းတွေကို လည်းကောင်း ခွင့်ပြုပေးခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆောက်လုပ်ရေး၊ ပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေး၊ ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းကဏ္ဍထဲက လုပ်ငန်းအချို့ကို ခွင့်ပြုပေး ခဲ့တဲ့အပြင် နိုင်ငံပိုင်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဥပဒေ ပုဒ်မ ၄ အရ အစိုးရအဖွဲ့မှ ခွင့်ပြုသော လုပ်ငန်းများကို ခွင့်ပြုပေးဖို့ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။

 ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းလိုက်ပြီး နောက်ပိုင်းကာလက စာရေး သူဟာ နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတာဝန်နဲ့ ရှေ့တန်း တစ်နေရာ ရောက်ရှိနေခိုက် အဆိုပါဥပဒေဟာ ခေတ်မီတဲ့ ဥပဒေဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တွေကို ကောင်းစွာဆွဲဆောင်နိုင်မယ့် ဥပဒေဖြစ်ကြောင်း ပြည်ပရေဒီယိုသတင်းဌာန အချို့က ကြေညာကြတာတွေကိုလည်း သတိထားမိခဲ့ပါတယ်။ ကော်မရှင်ဘယ်လိုဖွဲ့ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ အစိုးရက အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၁၂/၁၉၈၈ ကို ၁၉၈၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပြီး နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဗိုလ်မှူးချုပ်အေဘယ်လ်က တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ကော်မရှင်မှာ အဖွဲ့ဝင်တွေအဖြစ်နဲ့ အမှတ်(၁) စက်မှုဝန်ကြီးဌာန၊ အမှတ်(၂) စက်မှုဝန်ကြီးဌာန၊ စွမ်းအင် ဝန်ကြီးဌာန၊ လယ်ယာနှင့် သစ်တောဝန်ကြီးဌာန၊ ပို့ဆောင် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ သတ္တုတွင်းဝန်ကြီးဌာန၊ ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ မွေးမြူရေးနှင့် ရေလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာန၊ သမဝါယမဝန်ကြီးဌာနတွေမှ ဝန်ကြီးတွေက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် စီမံကိန်းရေးဆွဲရေးဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်က တာဝန်ယူခဲ့ပါတယ်။

၁၉၉၃ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၁ ရက်နေ့မှာ ကော်မရှင်ကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့အခါ ဒုတိယဝန်ကြီး ချုပ်ဖြစ်တဲ့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်ခင်က ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်တဲ့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး တင်ထွန်းက ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်အေဘယ်လ်က အတွင်းရေးမှူး အဖြစ်လည်းကောင်း ပါဝင်လာခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးများအပြင် နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်လှကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ထည့်သွင်းဖွဲ့စည်းခဲ့ပါ တယ်။ ထပ်မံပြီး ၁၉၉၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့မှာ ကော်မရှင်ကို သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဝန်ကြီးဌာနမှ ဝန်ကြီး ဦးသောင်းကို ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ပေး ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ၂၀၀၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၂ ရက်နေ့မှာတော့ မွေးမြူရေးနှင့် ရေလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာနမှ ဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးချုပ် မောင်မောင်သိမ်းကို ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ပေးပြီး ထပ်မံပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ ဗိုလ်မှူးချုပ် မောင်မောင်သိမ်းဟာ တပ်မတော် အစိုးရ ကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင်ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် နောက်ဆုံးတာဝန်ယူခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်ခြင်း ဆိုရှယ်လစ်စီးပွားရေးစနစ် နိဂုံးချုပ်စေခဲ့ပြီး ဈေးကွက်တံခါးဖွင့်ဖို့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ကာလ ကနဦးနှစ်တွေမှာ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နှစ်အလိုက် အောက်ပါအတိုင်း နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ဝင်ရောက်ခဲ့ပါတယ် - (၁) ၁၉၈၉ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇.၈ သန်း။ (၂) ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၆၁.၁ သန်း။ (၃) ၁၉၉၁ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၃၈.၁ သန်း။ (၄) ၁၉၉၂ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၇၁.၆ သန်း။ (၅) ၁၉၉၃ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၅.၁ သန်း။ (၆) ၁၉၉၄ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၃၈.၁ သန်း။ (၇) ၁၉၉၅ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၂၄.၁ သန်း။ (၈) ၁၉၉၆ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၁၅.၅ သန်း။ (၉) ၁၉၉၇ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၁၈.၈ သန်း။ (၁၀) ၁၉၉၈ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၇၄.၈ သန်း။ ယနေ့ကာလ နိုင်ငံအတွင်း နှစ်စဉ်ဝင်ရောက်တဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပမာဏနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ထိုစဉ်က နှစ်စဉ်ဝင်ရောက်မှုအခြေအနေဟာ နည်းပါးခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။

သို့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ကနဦး ဝင်ရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကြတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်အချို့ ပြောကြားချက်တွေအရ ထိုစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင်ဟာ အတော်ဩဇာကြီးမားခဲ့ပြီး ကော်မရှင်ရဲ့ ခွင့်ပြုမိန့်ထုတ်ပေးပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနတွေက မိမိတို့လုပ်ပေးရမယ့်အလုပ်တွေကို မြန်မြန်ထက်ထက် လုပ်ပေးကြတာကြောင့် လုပ်ရကိုင်ရတာ တော်တော်လေးအဆင်ပြေပြီး လွယ်ကူချောမွေ့မှုရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ သင်ခန်းစာ ၁၉၈၈ ခုနှစ်က ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုဥပဒေဟာ စတင်ပြဋ္ဌာန်းစဉ်မှာတော့ ခေတ်မီတဲ့ ဥပဒေတစ်ခုလို့ ဆိုနိုင်သော်လည်း ၁၉၉၅ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ကြီး ပေါ်ပေါက်လာပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်း နိုင်ငံအသီးသီးက မိမိတို့ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေကို လိုအပ်သလို ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲမှု ဆောင်ရွက်လိုက်တဲ့ အချိန်မှာတော့ အပြောင်းအလဲမလုပ်ခဲ့တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေဟာ ခေတ်နောက်ကျ ကျန်ခဲ့ပါတယ်။ ပြောင်းလဲလာတဲ့ စီးပွားရေးအခြေအနေတွေကြောင့် နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်နှုန်းတွေ မြင့်တက်လာပြီး မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းသွားတဲ့အချိန်မှာ နိုင်ငံခြားသား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တွေအနေနဲ့ ၎င်းတို့ရဲ့ အမြတ်ငွေတွေကို ပြည်ပသို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းကြတဲ့အခါ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၆ အရ တည်ဆဲတရားဝင် ငွေလဲနှုန်းအတိုင်း လွှဲပြောင်းရမယ်လို့ ကန့်သတ်ချက်ရှိတဲ့အတွက် အတော်လေး အခက်အခဲတွေ ပေါ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုကျဆင်းသွားခဲ့ရပါတယ်။

နောက်ပိုင်းမှာကော်မရှင်က ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒကောင်စီ တင်ပြရခြင်း၊ အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးသို့ တင်ပြရခြင်း စတဲ့အဆင့်တွေပြီးမှသာ အတည်ပြုပေးတဲ့အတွက် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုတွေ များပြားလာခဲ့ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ခွင့်ပြုမိန့် ထုတ်ပေးရေးလုပ်ငန်းစဉ်ဟာ လပေါင်းများစွာ အချို့ကိစ္စတွေမှာ နှစ်နဲ့ချီပြီးကြာမြင့်သွားခဲ့လို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေ ယုံကြည်မှုကျဆင်းသွားခဲ့ရတာကိုလည်း သင်ခန်းစာတစ်ခု အဖြစ် တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ နိုင်ငံသားတွေမပါဘူးလား နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း နိုင်ငံခြားသားအချို့ ပြည်တွင်းကို စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေ လာရောက်လုပ်ဆောင်ကြတဲ့အခါ နိုင်ငံသားလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ နိုင်ငံခြားသားတွေရတဲ့ အခွင့်အရေး မရတာတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

အချို့သော နိုင်ငံသားတွေက စင်ကာပူလိုနိုင်ငံကို သွားရောက် ကုမ္ပဏီထောင်ကာ ကိုယ့်နိုင်ငံအတွင်းကို စင်ကာပူကုမ္ပဏီအနေနဲ့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ခဲ့ရတဲ့ အခြေအနေလည်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါအခြေအနေတွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းဖို့ အစိုးရက စီမံဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ရေးဆွဲခြင်း ကို ထိုစဉ်က နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်ခင်နဲ့ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်အေဘယ်လ်တို့က ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ကော်မရှင်ရဲ့ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဖြစ်တဲ့ ဒေါ်ခိုင်ခိုင်နဲ့ ကော်မရှင်ရဲ့ ဥပဒေအကြံပေး ဒေါက်တာထွန်းရှင် တို့က အနီးကပ်ကြီးကြပ်ကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့်ကုမ္ပဏီများ ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနက ဒုတိယ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးအောင်သိန်းနဲ့အဖွဲ့က ဥပဒေကြမ်း ပြုစုရေးဆွဲခဲ့ကြပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေကို ၁၉၉၄ ခုနှစ် မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေး အဖွဲ့ ဥပဒေအမှတ်၊ ၄/၉၄ နဲ့ ပြဋ္ဌာန်းပေးခဲ့ပါတယ်။ ထို့နောက်မှာ ၁၉၉၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့မှာ မြန်မာနိုင်ငံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင်က အမိန့်ကြော်ငြာ စာအမှတ်၊ ၂/၁၉၉၄ နဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကို ထုတ်ပြန်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဤဥပဒေမှာပါတဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေက နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေနဲ့ သိသာစွာကွဲပြားမှုမရှိတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ အဓိကအကြောင်းကတော့ နိုင်ငံသားရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူတွေကို နိုင်ငံခြားသားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေလိုပဲ တူညီတဲ့အခွင့်အရေးတွေ ပေးနိုင်အောင် ပြဋ္ဌာန်း လိုက်တာဖြစ်ကြောင်းလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ထူးခြားချက်ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း ၁၉၉၄ ခုနှစ် မေလ ၄ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေအရ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင်ကို ဥပဒေနှစ်ရပ်လုံးနဲ့ လွှမ်းခြုံမိအောင် မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင်အဖြစ် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ။

အောင်နိုင်ဦး

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း (၄) "ဒုတိယမျိုးဆက်ဥပဒေ"

Ministry of Investment and Foreign Economic Relations | Jun 23, 2021

Jun 30, 2020

အောင်နိုင်ဦး အခင်းအကျင်း အပြောင်းအလဲ စာရေးသူအနေနဲ့ ၂၀၁၂ ခုနှစ် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေကို ဒုတိယမျိုးဆက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေလို့ သတ်မှတ်လိုပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ ယခင်အပိုင်းတွေမှာ စာရေးသူတင်ပြခဲ့သလို ၁၉၅၉ ခုနှစ် ငွေရင်းနှီးရေး အက်ဥပဒေနဲ့ ၁၉၈၈ ခုနှစ် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတို့ဟာ နိုင်ငံခြားသားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေကို သတ်မှတ်တဲ့ ကဏ္ဍအတွင်းက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကိုသာ ခွင့်ပြုပေးခဲ့တဲ့၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ခွင့်ပြုစာရင်း(Positive List) အတွင်းက လုပ်ငန်းတွေကိုသာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခွင့်ပေးခဲ့တဲ့ ဥပဒေဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေကို ပြန်လည်ရေးဆွဲတဲ့အခါမှာ ခွင့်မပြုစာရင်း (Negative List) အတွင်းက လုပ်ငန်းတွေကလွဲရင် ကျန်တဲ့လုပ်ငန်းတွေကို ခွင့်ပြုသွားနိုင်မယ့် ချဉ်းကပ်ပုံနဲ့ ရေးဆွဲခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေ ပြန်လည်ပြင်ဆင်ချိန်မှာ အာဆီယံအပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများစုဟာ ခွင့်မပြုစာရင်း အခြေခံသဘောတရားနဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တွေကို ခွင့်ပြုပေးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။

တစ်ဖက်မှာလည်း နိုင်ငံတော်သမ္မတက နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖိတ်ခေါ်ဆောင်ရွက် နိုင်အောင် လိုအပ်သလို ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်သွားဖို့ လမ်းညွှန်ချက်လည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ဥပဒေပြန်လည် ရေးဆွဲတဲ့အခါ ပုဒ်မ ၄ မှာ ကန့်သတ်သည့် (သို့မဟုတ်) တားမြစ်သည့်လုပ်ငန်း သတ်မှတ်ခြင်းကိုထည့်သွင်းရေးဆွဲ ခဲ့ပါတယ်။ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ နိုင်ငံတော်နဲ့ နိုင်ငံသားတွေ အကျိုးအတွက် ပုဒ်မ ၄ အရ ကန့်သတ်တားမြစ်တဲ့ လုပ်ငန်းကလွဲရင် ကျန်တဲ့လုပ်ငန်းတွေကို တံခါးဖွင့် ဖိတ်ခေါ်သွားဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ဥပဒေကြမ်းကို လွှတ်တော်မှာ တင်ပြတဲ့အခါ ပုဒ်မ ၄ ရဲ့ အောက်ထဲမှာ ကဏ္ဍတွေ အများကြီးထည့်လိုက်ကြတဲ့အတွက် မူလအနှစ်သာရကတော့ ပျက်ယွင်းသွားရပါတယ်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ Organization for Economic Cooperation and Development-OECD နဲ့ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမူဝါဒ သုံးသပ်ခြင်း (Investment Policy Reviews of Myanmar) ဆောင်ရွက်တဲ့အခါ မြန်မာနိုင်ငံပေါ်မှာ ကန့်သတ်မှု ဒုတိယအများဆုံး နိုင်ငံဆိုပြီး သတ်မှတ်ဖော်ပြခံခဲ့ရပါတယ်။ ဥပဒေသစ်အပေါ်အမြင် ဥပဒေသစ်နဲ့ပတ်သက်လို့ OECD က အောက်ပါ တိုးတက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တယ်လို့ သုံးသပ်ခဲ့ပါတယ်- (၁) ယခင် ခွင့်ပြုစာရင်း (Positive List) ကိုသာအခြေခံဆောင်ရွက်ခဲ့ရာမှ ယခုအခါ ခွင့်မပြု စာရင်း (Negative List) ကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံး ၍ ကဏ္ဍပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖိတ်ခေါ်နိုင်ခြင်း၊ (၂) “ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု” နဲ့ပတ်သက်ပြီး အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုရာမှာ နိုင်ငံတကာစံနှုန်းနဲ့အညီ ကျယ်ပြန့်စွာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားခြင်း၊ (၃) မြေငှားရမ်းမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး နှစ် ၇၀ အထိငှားရမ်းပေးနိုင်တဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက် ပါဝင်လာခြင်း၊ (၄) ယခင်ဥပဒေဟောင်းမှာလို အနည်းဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရမယ့်ပမာဏ လိုအပ်ချက်ကို ဖြေလျှော့ပေးလိုက်ခြင်း၊ (၅) ရှယ်ယာများလွှဲပြောင်းမှုကို လွတ်လပ်စွာ ဆောင်ရွက်ခွင့်ပြုလိုက်ခြင်း၊ (၆) နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်နှုန်းကို တရားဝင်နှုန်းကျင့်သုံးခြင်းအစား ဈေးကွက်နှုန်းထားဖြင့် လဲလှယ်ခွင့်ပြုလိုက်ခြင်း၊ (၇) ဖက်စပ်လုပ်ငန်း ထူထောင်ရာမှာ နိုင်ငံခြားသားက အနည်းဆုံးထည့်ဝင်ရမယ့် ပမာဏ သတ်မှတ်ချက်ကို ဖြေလျှော့ပေးလိုက်ခြင်းတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေသစ်မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေအတွက် ဝင်ငွေခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ကို ယခင်ဥပဒေဟောင်း မှာ ၃ နှစ်သာ ခွင့်ပြုခဲ့ရာမှ ၅ နှစ်အထိ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ပေးခဲ့ပြီး အခြားကင်းလွတ် သက်သာခွင့်တွေကိုလည်း ထည့်သွင်းပြဋ္ဌာန်းပေးခဲ့တဲ့အတွက် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ များက ကြိုဆိုခဲ့ကြပါတယ်။

မြေအသုံးပြုခွင့်နဲ့ ပတ်သက်လို့လည်း ယခင်ဥပဒေဟောင်းမှာ တိကျတဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက် မပါရှိခဲ့တာကြောင့် လုပ်ရကိုင်ရခက်နေတဲ့ အခြေအနေကနေ နှစ် ၅၀ အထိ ကနဦး ခွင့်ပြုကြောင်း၊ တစ်ကြိမ်လျှင် ၁၀ နှစ်နှုန်းနဲ့ နှစ်ကြိမ်အထိ သက်တမ်း တိုးမြှင့် နိုင်ကြောင်း ထည့်သွင်း ပြဋ္ဌာန်းနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် နိုင်ငံခြားသားများအနေနဲ့ ပြည်တွင်းစက်မှုဇုန်တွေမှာ မြေငှားရမ်းပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်ခွင့်ရသွား ခဲ့ပါတယ်။ ဥပဒေ ပေါ်ထွက်လာပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ဥပဒေသစ်နဲ့ပတ်သက်လို့ ကြိုဆိုထောက်ခံမှုတွေ ရှိခဲ့သလို ဥပဒေသစ်ဟာ ထင်သလောက် တံခါးဖွင့်မထားဘဲ မရှင်းလင်းတဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေလည်း ပါဝင်နေသေးကြောင်း ဝေဖန်မှုတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ ဥပဒေသစ်ဟာ အစိုးရရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တိုးမြှင့်ဖိတ်ခေါ်လိုတဲ့ ရည်မှန်းချက်ကိုတော့ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ပြည့်မြောက်စေခဲ့ပါတယ်။ ဥပဒေသစ် ပြဋ္ဌာန်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာ နှစ်အလိုက် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ခွင့်ပြုပေးနိုင်တဲ့ ပမာဏတိုးတက်မှုကို အောက်ပါအတိုင်း တွေ့ရပါတယ် - (၁) ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၀၀။ (၂) ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁၄၁၉။ (၃) ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၄၁၀၇။ (၄) ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၈၂၉၀။ (၅) ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၉၉၁၀။ စာရင်းအရတော့ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ခုနှစ်မှာ သန်း ၄၆၀၀ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သန်း ၄၃၀၀ က တပ်မတော်အစိုးရ လက်ထက်က အဆိုပြုလွှာတင်ထားခဲ့တဲ့ ချီဗွေငယ် ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို ဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက်မှာ အတည်ပြုပေးလိုက်တဲ့ပမာဏ ဖြစ်ပါတယ်။ ကော်မရှင်ဖွဲ့စည်းမှု ယခင်အစိုးရလက်ထက် ဥပဒေဟောင်း ကျင့်သုံးဆောင်ရွက်ချိန်နဲ့ ဥပဒေသစ် ပြဋ္ဌာန်း ပြီးနောက်ပိုင်းတွေမှာ မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင် ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲ ဖွဲ့စည်းမှုတွေ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့မှာ အမျိုးသားစီမံကိန်းနှင့် စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးတင်နိုင်သိန်းက ဥက္ကဋ္ဌ၊ ရထားပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး သူရဦးသောင်းလွင်က ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ၊ အမျိုးသား စီမံကိန်းနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဒေါက်တာကံဇော် က အတွင်းရေးမှူး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုမ္ပဏီများညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးအေးကိုက တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး တာဝန်ယူပြီး ဒုတိယဝန်ကြီး ကိုးဦး၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် သုံးဦး စုစုပေါင်း ၁၆ ဦးပါတဲ့ ကော်မရှင်ကို ဖွဲ့စည်းပြီးလုပ်ငန်း များ စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။

ယခင်တပ်မတော် အစိုးရလက်ထက်မှာ ဝန်ကြီးအများစုနဲ့ ဖွဲ့စည်းခဲ့တဲ့ ကော်မရှင်ကိုလုပ်ငန်းများ ပိုမိုသွက်လက်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ရည်ရွယ်ပြီး ဒုတိယဝန်ကြီးနဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အများစုပါဝင်တဲ့ ကော်မရှင် အဖြစ် ဖွဲ့စည်းခဲ့ဟန် တူပါတယ်။ ဦးတင်နိုင်သိန်း တာဝန်ယူခဲ့တဲ့ကာလအတွင်းမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု မြှင့်တင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေထက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝန်းကျင်ကောင်း ပေါ်ပေါက်စေရေးအတွက် ဥပဒေမူဘောင်ပြင်ဆင်ရေးနဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း ပြောင်းလဲရေးတို့ကို ဦးစားပေးပြီး ဆောင်ရွက်ခဲ့တာလည်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ ။

၂၀၁၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့မှာတော့ အမှတ် (၂) စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးစိုးသိန်း က ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူပြီး ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးတွေ ဖြစ်ကြတဲ့ ဦးအောင်မင်း၊ ဦးလှထွန်း၊ ဦးဇော်မင်းနဲ့ ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ် ဒေါက်တာထွန်းရှင်တို့က အဖွဲ့ဝင် များအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးတင်နိုင်သိန်း က အတွင်းရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဒုတိယဝန်ကြီး သူရဦးသောင်းလွင် က တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း ပါဝင်ပြီး စုစုပေါင်းအင်အား ခုနစ်ဦးနဲ့ ပြန်လည် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြန်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ကိုလွှတ်တော်သို့ တင်ပြပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ဥပဒေသစ် ပေါ်ပေါက်လာတဲ့အခါ အသွင်သစ်နဲ့ လုပ်ငန်းတွေ ဆက်လက်ဆောင် ရွက်နိုင်ဖို့ရည်ရွယ်ပြီး ၂၀၁၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက် နေ့မှာ ကော်မရှင်ကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဖွဲ့စည်းရာမှာ အမှတ် (၂) စက်မှုဝန်ကြီးဌာနကနေ သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဌာနကို ပြောင်းရွှေ့တာဝန်ထမ်းဆောင်တဲ့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးစိုးသိန်းက ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆက်လက် တာဝန်ယူပြီး သမ္မတရုံးက အခြားပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးတွေ ဖြစ်ကြတဲ့ ဦးအောင်မင်းနဲ့ ဦးလှထွန်းတို့က အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ဦးတင်နိုင်သိန်းက အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် လည်းကောင်းပါဝင်ပြီး ဒေါက်တာထွန်းရှင် ကလည်း အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဆက်လက်တာဝန်ယူခဲ့ပါတယ်။

ထူးခြားချက်ကတော့ ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်တွေဖြစ်ကြတဲ့ အငြိမ်းစားသံအမတ်ကြီး ဦးညွန့်တင်၊ မြန်မာနိုင်ငံ အင်ဂျင်နီယာအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းခိုင် (ယခု လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီး)၊ အငြိမ်းစား ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါ်မြသူဇာ၊ ကုန်သည်စက်မှု အသင်းချုပ်က တွဲဖက်အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဒေါ်ခိုင်ခိုင်နွယ်တို့ကို အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ထည့်သွင်းဖွဲ့စည်း လိုက်ခြင်းပဲဖြစ် ပါတယ်။ ကော်မရှင်မှာ စုစုပေါင်းအင်အား ၁၁ ဦးရှိခဲ့ပြီး ဒုတိယဝန်ကြီး သူရဦးသောင်းလွင်က တွဲဖက် အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ဆက်လက်တာဝန်ယူပါတယ်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် မေလ၃ရက်နေ့မှာတော့ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဘဏ္ဍာရေးနှင့် အခွန်ဝန်ကြီး ဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဝင်းရှိန်က ပြောင်းလဲတာဝန်ယူခဲ့ပြီး အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် အမျိုးသားစီမံကိန်းနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် မှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာကံဇော်က ပြောင်းလဲတာဝန်ယူခဲ့ပါတယ်။

ကျန်အဖွဲ့ဝင်များ အပြောင်းအလဲမရှိဘဲ ကော်မရှင်ကို အင်အား ၁၁ ဦးနဲ့ ဆက်လက် ဖွဲ့စည်းထားရှိခဲ့ပါတယ်။ ထပ်မံပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ် မေလ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်များကို စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဇေယျာအောင်က ပြောင်းလဲတာဝန်ယူခဲ့ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုမ္ပဏီများညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ကို အတွင်းရေးမှူး အဖြစ်လည်းကောင်း၊ အငြိမ်းစား ဒုတိယညွှန်ကြားရေး မှူးချုပ် ဒေါ်မြသူဇာကို တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် လည်းကောင်း တာဝန်ပေးကာ အင်အား ၁၃ ဦးဖြင့်ထပ်မံပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံသားတွေအတွက် ဥပဒေသစ် အစိုးရက နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးမောင်မောင်သိမ်းရဲ့ ဦးဆောင်စီမံမှုအရ မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေသစ်ကိုလည်း ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်နေ့မှာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ဥပဒေအမှတ် ၁၈ နဲ့ ပြဋ္ဌာန်းပေးလိုက်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေသစ်ဟာ ၁၉၉၄ ခုနှစ်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တဲ့ မြန်မာ နိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေနဲ့ ၂၀၁၂ ခုနှစ်မှာ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေတို့ကို အခြေခံပြီး ပြင်ဆင်ရေးဆွဲခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အဓိကအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေကို နိုင်ငံခြားသား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ များနည်းတူ အခွန်အကောက်ဆိုင်ရာ ကင်းလွတ်ခွင့်တွေ ခံစားနိုင်ဖို့၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းတွေ ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့နဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ အကာအကွယ်တွေ ပိုမိုရရှိနိုင်ဖို့ ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ အဆိုပါ ဥပဒေရဲ့ရလဒ်အဖြစ် နိုင်ငံသားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေလည်း တစ်နှစ်ထက် တစ်နှစ် ကျယ်ပြန့်စွာ တိုးတက် များပြားလာကြောင်းအောက်ပါအတိုင်း တွေ့ရှိရပါတယ်- (၁) ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ခုနှစ် ကျပ်ဘီလီယံ ၂၄၁.၅၇၅။ (၂) ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ခုနှစ် ကျပ်ဘီလီယံ ၁၁၇၄.၆၂၅။ (၃) ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ခုနှစ် ကျပ်ဘီလီယံ ၁၇၁၅.၇၅၂။ (၄) ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခုနှစ် ကျပ်ဘီလီယံ ၁၂၀၆.၉၂၁။ (၅) ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခုနှစ် ကျပ်ဘီလီယံ ၅၉၃၃.၂၄၅။ ဖက်ဒရယ်နဲ့ ဥပဒေ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေသစ်နှစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာပြီး နောက်ပိုင်းမှာ တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် အချို့က အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်နိုင်ငံတော် ထူထောင်ဖို့အတွက် စဉ်းစား ဆောင်ရွက်ရာမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်အချို့ကိုလည်း တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်တွေကို ခွဲဝေပေးသင့်တယ်လို့ တင်ပြတောင်းဆိုမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဥပဒေသစ် နှစ်ရပ်လုံးမှာ တိုင်းဒေသကြီး နဲ့ ပြည်နယ်တွေကို လုပ်ပိုင်ခွင့် ခွဲဝေပေးနိုင်တဲ့ပြဋ္ဌာန်းချက် မပါရှိတာကြောင့် ဥပဒေနှစ်ရပ်လုံးကို လိုအပ်သလိုပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ပြီး တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်တွေကို လုပ်ပိုင်ခွင့် ခွဲဝေပေးနိုင်ဖို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို ဆောင်ရွက်ရာမှာ ဥပဒေမူကြမ်းနှစ်ရပ်ကို ပြည်ထောင်စုအစိုးရက လွှတ်တော်သို့ ပေးပို့တင်သွင်းခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့မှာ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် ဥပဒေအမှတ် ၆၇ နဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေကိုလည်းကောင်း၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ဥပဒေအမှတ် ၆၈ နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ သားများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေကို လည်းကောင်း ပြဋ္ဌာန်းပေးခဲ့ပါတယ်။ ဥပဒေအမှတ် ၆၇ မှာ မူရင်းဥပဒေရဲ့ ပုဒ်မ ၁၂၊ ပုဒ်မခွဲ (ဆ) ကို “တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ်များ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် လုပ်ငန်းအမျိုးအစားအရလည်းကောင်း၊ သဘာဝအရင်းအမြစ် အနေအထားအရလည်းကောင်း၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း ရရှိရေးအတွက်လည်းကောင်း ပြည်ထောင်စု အစိုးရအဖွဲ့က ခွင့်ပြုပေးနိုင်သည့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့များသို့ လုပ်ပိုင်ခွင့် ခွဲဝေသတ်မှတ် နိုင်ရေး ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခြင်း” လို့ အစားထိုး ပြင်ဆင်ပေးခဲ့ပါ တယ်။ ပုဒ်မ ၁၃ မှာ ပုဒ်မခွဲ (က) အဖြစ် “ကော်မရှင်သည် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အတွက် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့၏ သဘောတူညီချက်နှင့်အညီ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့များသို့ မိမိ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ခွဲဝေသတ်မှတ်ပေးနိုင်သည်” ဟူ၍ ဖြည့်စွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုဥပဒေပုဒ်မ ၁၁၊ ပုဒ်မခွဲ (ဇ) နဲ့ ပုဒ်မ ၁၂ တို့မှာလည်း အလားတူ ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်ယခင် အစိုးရ အနေနဲ့ ပြင်ဆင်တဲ့ဥပဒေကို ဆက်လက်အကောင် အထည်ဖော်နိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ဘဲ အစိုးရ သက်တမ်းကုန်သွားခဲ့ပါတယ်။

အောင်နိုင်ဦး (မန္တလေး)

“မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း(၁) သမိုင်းကြောင်းကို တူးဆွခြင်း”

Ministry of Investment and Foreign Economic Relations | Jun 23, 2021

Jun 28, 2020

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေများ အပိုင်း(၁) သမိုင်းကြောင်းကို တူးဆွခြင်း အောင်နိုင်ဦး ပြောင်းလဲတတ်တဲ့ဥပဒေ ကမ္ဘာပေါ်က နိုင်ငံအများစုမှာ နိုင်ငံစီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် ငွေကြေးနဲ့နည်းပညာ အရင်းအမြစ် တွေ တိုးတက်ရရှိစေဖို့ နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု (Foreign Direct Investment) တွေကို ဖိတ်ခေါ်ဆောင်ရွက် ကြပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂကုန်သွယ်မှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ကွန်ဖရင့် (United Nations Conference on Trade and Development-UNCTAD) ရဲ့ စာရင်းဇယားတွေအရ ကမ္ဘာပေါ်မှာ နိုင်ငံပေါင်း ၁၄၁ နိုင်ငံနဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂတို့မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေ ပြဋ္ဌာန်းကျင့်သုံးကြပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဥပဒေ စုစုပေါင်း ၁၇၇ ခု ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး ပြီးသွားတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ ကိုလိုနီလက်အောက်က လွတ်မြောက်လာကြတဲ့ နိုင်ငံတွေနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ မိမိနိုင်ငံရဲ့စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အတွက် ပြည်ပအရင်းအမြစ်တွေ ဝင်ရောက်လာစေဖို့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကြရင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းမှုတွေ၊ နှစ်နိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုခြင်းတွေ စတင်ဆောင်ရွက်လာခဲ့ကြ ပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲတွေနဲ့အတူ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေကိုလည်း အဆင့်ဆင့် ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲရေးဆွဲခဲ့ကြတာတွေလည်း တွေ့ရပါတယ်။

၁၉၉၅ ခုနှစ်မှာ ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ (World Trade Organization) ထူထောင်ပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်းမှာတော့ နိုင်ငံတော်တော်များများဟာ မိမိတို့ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေကို ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ သဘောတူညီချက်တွေနဲ့ကိုက်ညီအောင် လိုအပ်သလို ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်ကြပြန်ပါတယ်။ စစ်အေးတိုက်ပွဲပြီးသွားတဲ့နောက်ပိုင်း စီးပွားရေးအုပ်စုတွေ ပေါ်ပေါက် လာခြင်း၊ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေ တိုးတက်များပြားလာခြင်းစတဲ့ အခြေအနေတွေကလည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ တွေကို လိုအပ်သလိုပြင်ဆင်ကြဖို့ တွန်းအားတစ်ရပ်ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့်ဆိုရင် ဗီယက်နမ် နိုင်ငံမှာ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်က Law on Foreign Investment ဆိုတဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပြီးတဲ့နောက်မှာ အဆိုပါဥပဒေကို ၁၉၉၂ ခုနှစ်၊ ၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ်နဲ့ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တို့မှာ အကြိမ်ကြိမ် ပြင်ဆင်ထုတ်ပြန်ခဲ့တာတွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခြေခံများ နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေကို လိုအပ်သလို ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲမှုတွေ ဆောင်ရွက်ကြပေမယ့် ၂၁ ရာစု အစပိုင်းကစပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေကို အောက်ပါအခြေခံအချက်တွေပေါ်မှာ အခြေပြုပြီး ရေးဆွဲ လာကြတာကို တွေ့ရပါတယ် -

(၁) အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုတာ ဘာကိုသတ်မှတ်တယ်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ ဆိုတာ ဘယ်လိုသတ်မှတ်တယ်ဆိုတာကို ရှင်းလင်းစွာအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆို ပြဋ္ဌာန်းကြပါတယ်။

(၂) ဖြေလျှော့မှုဆောင်ရွက်ခြင်းမှာလည်း ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ သဘောတူညီချက်တွေ နဲ့ ကိုက်ညီအောင် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေကို နိုင်ငံသားများနည်းတူ အခွင့်အရေး ပေးခြင်း၊ နိုင်ငံတစ်ခုက လာရောက် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူကို အခြားနိုင်ငံတစ်ခုက လာရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူနဲ့ ခွဲခြားမှုမရှိဘဲ ဆက်ဆံခြင်း စတဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေ ထည့်သွင်းရေးဆွဲလာ ကြပါတယ်။

(၃) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အကာအကွယ်ပေးခြင်း အပိုင်းမှာလည်း သာတူညီမျှဆက်ဆံဆောင်ရွက် ခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်းကို သိမ်းယူခြင်းမှ အကာအကွယ်ပေးခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းကရရှိတဲ့ အကျိုးအမြတ်တွေကို မူရင်းနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းခွင့်ပြုခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်းတွေအပေါ်မှာ သက်ဆိုင်ရာအစိုးရရဲ့ လိုလားချက်နဲ့အညီ ဆောင်ရွက်စေခြင်းတွေကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊ နိုင်ငံခြားသား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေရဲ့ ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်တွေ၊ မန်နေဂျာတွေ၊ ပညာရှင်တွေကို ကန့်သတ်မှုမထားဘဲ လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်ခွင့်ပေးခြင်း၊ အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များ ထည့်သွင်း ရေးဆွဲခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်လာကြပါတယ်။

(၄) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမြှင့်တင်ခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်မှုတွေ၊ လွယ်ကူ ချောမွေ့အောင် စီမံပေးမှုတွေ၊ အစိုးရဌာနချင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေနဲ့ ပွင့်လင်း မြင်သာမှုရှိအောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကို ဥပဒေမှာ ပြည့်စုံအောင် ထည့်သွင်းရေးဆွဲလာကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေဟာလည်း ခေတ်နဲ့အညီ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်ပြောင်းလဲမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ စာရေးသူအနေနဲ့ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေရာက ယခင်အစိုးရ လက်ထက် ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှာ အမျိုးသားစီမံကိန်းနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဝန်ကြီးဌာနကို ပြောင်းရွှေ့တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး ခေတ်ပြောင်းစနစ်အပြောင်းမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခွင့်ရရှိခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိအစိုးရ တာဝန်ယူတဲ့ကာလမှာ လည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ဆက်လက်ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခွင့် ရခဲ့ပြန်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေ ခေတ်အလိုက် ပြောင်းလဲလာမှုကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ရသူတစ်ဦးအနေနဲ့ အပြောင်းအလဲတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ မှတ်တမ်းငယ်တစ်ခုပြုစုခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပထမဆုံးဥပဒေ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေသမိုင်းကြောင်းကို ပြန်လည်တူးဆွကြည့်ရင် ပထမဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေအဖြစ် အိမ်စောင့်အစိုးရလက်ထက်မှာ အက်ဥပဒေအမှတ် ၄၁ နဲ့ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ ၁၉၅၉ ခုနှစ် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေ (The Union of Burma Investment Act, 1959) ကို တွေ့ရှိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း ဖဆပလအစိုးရလက်ထက်မှာ နိုင်ငံစီးပွားရေး ပြန်လည်ထူထောင်ဖို့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုကနေ ပေါ်ပေါက်ခဲ့တဲ့ ဥပဒေလို့လည်း ဆိုနိုင်ပါတယ်။

 ၁၉၅၃ ခုနှစ်မှ ၁၉၅၆ ခုနှစ်အတွင်း ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုအနေနဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ ကိုလိုနီဘဝက လွတ်လာတဲ့ အိန္ဒိယ၊ ယူဂိုဆလားဗီးယားနဲ့ အစ္စရေးနိုင်ငံများ၊ စကင်ဒီနေဗီးယားနိုင်ငံများသို့ သွားရောက်လေ့လာမှု ဆောင်ရွက်ရာကနေ နိုင်ငံခြားသား ပုဂ္ဂလိကရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနဲ့ နည်းပညာ၊ စက်ပစ္စည်းကိရိယာတွေ ရရှိအောင် ဆွဲဆောင်လိုလျှင် လွှတ်တော်က ဥပဒေတစ်ရပ် ပြဋ္ဌာန်းပြီးဆောင်ရွက်ဖို့ လိုတယ်ဆိုတဲ့အသိကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ၎င်းအသိအပေါ်မှာ အခြေခံပြီး ၁၉၅၆ခုနှစ်နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ အမေရိကန်အကြံပေးအဖွဲ့ (TAMS) ရဲ့ အကြံပေးချက်အရ အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး ဦးဝင်းကို တာဝန်ပေးကာ ရေးဆွဲစေခဲ့ခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ သို့သော်လည်း ထိုဥပဒေဟာ လွှတ်တော်တွင်းမှာရှိတဲ့ လက်ဝဲလိုလားသူတွေ၊ အထူးသဖြင့် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ အတွင်းက သခင်တင်နဲ့အဖွဲ့ရဲ့ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်မှုတွေရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

အဓိကအကြောင်း ကတော့ ဒီဥပဒေပေါ်လာရင် နိုင်ငံခြားသားအရင်းရှင်တွေ မြန်မာပြည်ထဲရောက်လာပြီး နိုင်ငံသားတွေ အနေနဲ့ ဆိုရှယ်လစ်စိတ်ဓာတ်ပျက်စေနိုင်တယ်လို့ ယူဆတဲ့အတွက် ကန့်ကွက်ခဲ့ကြတယ် လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဆိုပါဥပဒေဟာ လွှတ်တော်ကိုတင်ပြနိုင်တဲ့အဆင့်သို့ မရောက်ခဲ့ဘဲ ရပ်တန့် နေခဲ့ပါတယ်။ အိမ်စောင့်အစိုးရတက်လာပြီး နောက်ပိုင်းမှာ အစိုးရယန္တရား ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနဲ့ နိုင်ငံ့ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို တာဝန်ယူခဲ့ကြတဲ့ ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ကြီးနဲ့ ဗိုလ်မှူးကြီးမောင်မောင် တို့က အဆိုပါ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းနိုင်ရေးကို ပြန်လည်ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပါတယ်။

လွှတ်တော်ထဲမှာရှိတဲ့ လက်ဝဲယိမ်းနိုင်ငံ ရေးသမားတွေနဲ့ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှုတွေ၊ အထူးသဖြင့် သခင်တင် လက်ခံလာအောင် ရှင်းလင်းဆွေးနွေးမှုတွေ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြရင်း အဆိုပါ အက်ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းလိုက်နိုင်ရင် နိုင်ငံခြားမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေကို ပိုမို ဆွဲဆောင်နိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက် အစိုးရအနေနဲ့ နိုင်ငံခြားအစိုးရတွေထံမှ ချေးငွေတွေ၊ အကူအညီတွေ တောင်းခံနေရတဲ့ကိစ္စ ဆောင်ရွက်စရာလိုတော့မှာ မဟုတ်ကြောင်း ရှင်းပြတဲ့အခါ သခင်တင်နဲ့အဖွဲ့က လက်ခံသဘောတူလိုက်တဲ့အတွက် နောက်ဆုံးမှာ ဥပဒေတစ်ရပ် အဖြစ်နဲ့ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်နိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ သူ့ခေတ်သူ့အခါ အက်ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ ငွေကြေးနှင့် ဘဏ်အုပ်ချုပ်ရေးဌာနခွဲက ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့မှာ အမှတ်စဉ် ၈၆ နဲ့ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ငွေရင်းနှီးရေး နည်းဥပဒေများကို ဆက်လက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ပုဒ်မ ၁၃ ခုသာပါရှိတဲ့ အဆိုပါ အက်ဥပဒေမှာ ယနေ့ လက်ခံကျင့်သုံးနေတဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေဆိုင်ရာ အခြေခံအချက်တွေထဲက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်တွေ၊ ဖြေလျှော့မှုဆောင်ရွက်ခြင်းဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အကာအကွယ်ပေးရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လွယ်ကူချောမွေ့ရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကို သူ့ခေတ်သူ့အခါနဲ့ ကိုက်ညီအောင် ထည့်သွင်းရေးဆွဲခဲ့တာလည်း တွေ့ရပါတယ်။

ဥပဒေကို ရေးဆွဲစဉ်က အခြားနိုင်ငံတွေရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေကို လေ့လာသုံးသပ်ပြီး ရေးဆွဲခဲ့ တယ်လို့လည်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ ၁၉၅၀ လွန်ကာလတွေကနေ ၂၀ ရာစုနှောင်းပိုင်း ကာလတွေအထိ နိုင်ငံအသီးသီးကရေးဆွဲခဲ့တဲ့ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုဥပဒေတွေမှာ နိုင်ငံခြားသားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို အကန့်အသတ်နဲ့သာ ခွင့်ပြုလေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ ခွင့်ပြုလုပ်ငန်းတွေကို ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ အခေါ်အဝေါ်အရ “ခွင့်ပြုစာရင်း (Positive List)” လို့ သုံးစွဲကြပါတယ်။ ၁၉၅၉ ခုနှစ် ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေအရ ထုတ်ပြန်တဲ့ နည်းဥပဒေတွေထဲမှာ ခွင့်ပြုစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တိရစ္ဆာန်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်း၊ ကြက်/ငှက်) ဘဲမွေးမြူရေး လုပ်ငန်း၊ နို့/ထောပတ်၊ ဒိန်ခဲထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း၊ ဘဏ်လုပ်ငန်း၊ အဆောက်အအုံဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ ဟိုတယ်ဖွင့်လှစ်တည်ထောင်ရေး လုပ်ငန်းကိုသာ ဆောင်ရွက်ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။

ကော်မတီဘယ်လိုဖွဲ့ အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၃ အရ “ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ငွေရင်းနှီးရေးကော်မတီ (Union of Burma Investment Committee)” ကို နိုင်ငံတော်သမ္မတက ခန့်ထားရမည်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပြီး နည်းဥပဒေအရ ကော်မတီကို အောက်ပါအတိုင်းဖွဲ့စည်းဖို့ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာကိုလည်းတွေ့ရပါတယ်- (၁) အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာန၊ အတွင်းဝန်၊ (၂) ဘဏ္ဍာရေးနှင့် အခွန်တော်ဝန်ကြီးဌာန၊ အတွင်းဝန်၊ (၃) ကုန်သွယ်မှုတိုးတက်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အတွင်းဝန်၊ (၄) စက်မှုလက်မှုဝန်ကြီးဌာန၊ အတွင်းဝန်၊ (၅) ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦး၊ (၆) နိုင်ငံတော်သမ္မတက ရွေးချယ်ခန့်ထားသည့် ပုဂ္ဂိုလ် ၄ ဦးတို့ ပါရှိပါတယ်။ ကော်မတီနဲ့ပတ်သက်တဲ့ သက်တမ်းကို အတိအကျသတ်မှတ်ပေးခြင်း မပြုဘဲ အက်ဥပဒေ အာဏာတည်တဲ့ ကာလအပိုင်းအခြားအတိုင်း ဖြစ်ရမယ်ဆိုပြီး ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာကိုလည်း ထူးခြားစွာတွေ့ရှိရပါတယ်။ ကော်မတီရဲ့ အတွင်းရေးမှူးကို နိုင်ငံတော်သမ္မတက ခန့်ထားဖို့နဲ့ ကော်မတီအစည်းအဝေးကို ပြက္ခဒိန် တစ်လလျှင် တစ်ကြိမ်ကျင်းပသွားဖို့ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာလည်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ နည်းဥပဒေမှာ ထူးခြားစွာတွေ့ ရှိရတာကတော့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူအနေနဲ့ အက်ဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေမှာပါရှိတဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို ဆောလျင်စွာနဲ့ မျှတစွာမရရှိခဲ့ရင် ကော်မတီထံသို့ စာဖြင့် ရေးသားတိုင်တန်းရမယ့်အပြင် ကျမ်းကျိန်လွှာ ဖြင့်လည်း ထောက်ခံရမယ်လို့ ပါရှိပါတယ်။ အဆိုပါအချက်က ယနေ့နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ကျင့်သုံးနေတဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူရဲ့ နစ်နာချက်တွေ ဖြေရှင်းခြင်းလုပ်ငန်းစဉ် (Investor Grievance Mechanism) ရဲ့ အခြေခံ သဘောတရားဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၆၀ လောက်ကတည်းက ကျင့်သုံးဆောင်ရွက် ခဲ့တာကို ဂုဏ်ယူဖွယ်တွေ့ရှိရပါတယ်။

ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းပြီးတဲ့နောက်မှာ နိုင်ငံတော်သမ္မတက ရွေးချယ်တဲ့ မဟာသရေစည်သူ ဦးချမ်းသာ ပါလီမန် အတွင်းဝန် အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာနက ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဦးအေးမောင် ပြည်သူ့ လွှတ်တော်အမတ် ပန်းတနော်၊ ဦးထွန်းဝင်း ပြည်သူ့လွှတ်တော်အမတ် မြန်အောင်၊ ဦးကျော်ငြိမ်း ဥက္ကဋ္ဌ ပြည်ထောင်စုဘဏ်တို့က အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ်လည်းကောင်း ပါဝင်ပြီး နည်းဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းချက်ပါအတိုင်း အတွင်းဝန်များက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ပါဝင်တဲ့ ကော်မတီကို ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် မေလ ၂၇ ရက်နေ့မှာ ဖွဲ့စည်း ခဲ့ပါတယ်။ ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဥက္ကဋ္ဌအပြောင်းအလဲ ၁၉၆၁ ခုနှစ် မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတော်အစိုးရထံ ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီထွန်းကားရေးကော်မတီက အစီရင်ခံစာတစ်စောင် တင်သွင်းခဲ့ပြီး အဆိုပါ အစီရင်ခံစာရဲ့ စာပိုဒ် ၄ မှာ အောက်ပါအတိုင်း ပါရှိခဲ့ပါတယ်- “၄။ အစိုးရဘုတ်အဖွဲ့နှင့် ကော်ပိုရေးရှင်းများတွင် အဖွဲ့ဝင်လူကြီးများ ခန့်ထားရေး။ (က) မူနှင့်ဝါဒကို ချမှတ်ပိုင်ခွင့်ရှိသော ဘုတ်နှင့် ကော်ပိုရေးရှင်း (Policy-making Boards and Corporations) များတွင် အဖွဲ့ဝင်များ ခန့်အပ်ခြင်းမှာ အစိုးရ၏ ကိုယ်ပိုင်အခွင့်အရေး၊ အစိုးရ၏ သဘောဆန္ဒအတိုင်းအဖြစ်ထားရှိရန် သဘောတူကြသည်။ ( ခ ) အကောင်အထည်ဖော်သော ဘုတ် (Implementation or Executive Boards) များတွင်မူ တိုင်းပြည်အကျိုးကို ရှေးရှုလျက် နိုင်ငံရေးပါတီဝင်ဟုတ်သည်ဖြစ်စေ၊ မဟုတ်သည်ဖြစ်စေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီဝင်ဖြစ်လျှင်လည်း အတိုက်အခံပါတီဝင်ဖြစ်စေ အကျွမ်းကျင်ဆုံးနှင့် အသင့်တော်ဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်များသာလျှင် ခန့်ထားရန်၊ သို့ရာတွင် အဆိုပါ ဘုတ်တို့တွင် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်ဝန်ကြီးနှင့် ပါလီမန်အတွင်းဝန်များ မပါဝင်သင့်ကြောင်း သဘောတူကြ ပါသည်။” အထက်ပါ အစီရင်ခံစာကို နိုင်ငံတော်အစိုးရက လက်ခံလိုက်တဲ့အတွက် ကော်မတီရဲ့ဥက္ကဋ္ဌတာဝန် ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ပါလီမန်အတွင်းဝန် ဦးချမ်းသာအနေနဲ့ ဥက္ကဋ္ဌရာထူးက နုတ်ထွက်ပေးဖို့ အကြောင်း ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ၁၉၆၁ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့မှာ အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာနက အမိန့်ကြော်ငြာစာထုတ်ပြန်ပြီး ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ငွေရင်းနှီးရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ မဟာသရေစည်သူ ဦးချမ်းသာကိုတာဝန်မှ ရပ်စဲပြီး အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာန အတွင်းဝန် သီရိပျံချီ ဦးခင်မောင်ကြီးကို ကော်မတီရဲ့ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် အစားထိုးခန့်အပ်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ ဦးခင်မောင်ကြီး အငြိမ်းစားယူသွား တဲ့အတွက် အမျိုးသားစီမံကိန်းဌာန အတွင်းဝန် ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဦးအုန်းခင်ကို ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ၁၉၆၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့မှာ ခန့်ထား လိုက်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ ဘာတွေလုပ်ခဲ့သလဲ ကော်မတီအနေနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အဆိုပြုလွှာတွေကို စိစစ်ခွင့်ပြုမိန့်တွေ ထုတ်ပေးခဲ့တာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ အဆိုပါ လုပ်ငန်းတွေထဲမှာ မြန်မာပြည်ချည်မျှင်နှင့် ရက်ကန်းစက်ရုံများလီမိတက်၊ ရန်ကုန်စက္ကူစက်လီမိတက်၊ နေပြည်တော်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကုမ္ပဏီစတဲ့ လုပ်ငန်းတွေ ပါဝင်ခဲ့တာကို လည်း အထောက်အထားအချို့ တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ထူးခြားချက်တစ်ခုကတော့ ဦးချမ်းသာ ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် ကာလအတွင်း (၁၅)ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ တက်ရောက် ရန် အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ရင်း အခြားနိုင်ငံတွေရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေရေးဆွဲ အကောင်အထည် ဖော်ပုံ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆွဲဆောင်မှု လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ပုံ၊ နိုင်ငံခြားစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေကို မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆောင်ရွက်စေရေး လှုံ့ဆော်ဆွဲဆောင်ဖို့ အမေရိကန်နိုင်ငံရှိ ဝါရှင်တန်၊ ချီကာဂို၊ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့များကိုလည်းကောင်း၊ ပူတိုရီကို (Puerto Rico) နိုင်ငံနဲ့ ကနေဒါနိုင်ငံ များသို့ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် နှောင်းပိုင်းမှာ သွားရောက်ခဲ့တာ တွေ့ရှိရပါတယ်။

ဥပဒေပြင်ဆင်ခြင်း ၁၉၆၂ ခုနှစ် တော်လှန်ရေးကောင်စီတက်လာပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူကို အကာအကွယ်ပေးတဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်ဖြစ်တဲ့ အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၆၊ ပုဒ်မခွဲ (၁)ကို တော်လှန်ရေးကောင်စီ ဥပဒေအမှတ် ၃၉၊ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေအဖြစ် ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့မှာ ပြဋ္ဌာန်းပြီး ပယ်ဖျက်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ ပုဒ်မမှာ “၆။ (၁) ဤအက်ဥပဒေ အရ ငွေရင်းနှီးထားသော မည်သည့်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကိုမဆို ဤအက်ဥပဒေအရ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ တော်လှန်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌက အာမခံထားသော ကာလအပိုင်းအခြားအတွင်း နိုင်ငံပိုင် ပြုလုပ်မည်မဟုတ်၊ ထိုကာလအပိုင်းအခြားကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုစီအလိုက် တော်လှန်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌက သတ်မှတ်မည်။” လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားခဲ့ပါတယ်။

အဆိုပါပုဒ်မ ပယ်ဖျက်ဖို့ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမျိုးသား စီမံကိန်းဌာနက ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ တော်လှန်ရေး အစိုးရအဖွဲ့သို့ တင်သွင်းသည့် အမှာစာမှာ “ယခုအခါ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ တော်လှန်ရေးအစိုးရက မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ကို ကျင့်သုံးဆောင် ရွက်နေပြီဖြစ်သောကြောင့် နိုင်ငံခြားငွေပင်ငွေရင်းကို ဖိတ်ခေါ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်မရှိတော့ ပေ။ သို့ဖြစ်ရာ နိုင်ငံခြားငွေပင်ငွေရင်းဖိတ်ခေါ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အက်ဥပဒေတွင် ထည့်သွင်းထားခဲ့ သော အဆိုပါ ပုဒ်မ ၆၊ ပုဒ်မခွဲ (၁) ကို ဆက်လက်ထားရှိရန်လိုအပ်တော့မည် မဟုတ်ပါ။” လို့ ဖော်ပြထားတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ ပထမဥပဒေ၏ နိဂုံး တော်လှန်ရေးကောင်စီ တက်လာပြီးနောက်ပိုင်း ၁၉၆၂ ခုနှစ် မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့မှာ အမျိုးသားစီမံကိန်း ဝန်ကြီးဌာနက ပြန်တမ်းထုတ်ပြန်ပြီး ကော်မတီအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်တဲ့ ဦးထွန်းဝင်း အမတ်ဟောင်း (မြန်အောင်)နဲ့ ဦးအေးမောင် အမတ်ဟောင်း (ပန်းတနော်) တို့ကို တာဝန်ကရပ်စဲလိုက်ပြီး ၎င်းတို့ရဲ့နေရာမှာ ဗိုလ်မှူးကြီး လှဟန်နဲ့ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးမောင်မောင်ခတို့ကို အစားထိုး ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ တော့ ပြောင်းလဲလာတဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေ၊ အစိုးရရဲ့ မူဝါဒနဲ့အညီ ငွေရင်းနှီးရေးကော်မတီဟာ နိုင်ငံတော်အတွက် အရေးပါတဲ့ကော်မတီတစ်ရပ် မဟုတ်တော့ဘဲ ခေတ်ပြောင်းစနစ်ပြောင်းမှာ ၁၉၅၉ ခုနှစ် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ငွေရင်းနှီးရေးအက်ဥပဒေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာလည်း တိမ်မြုပ်သွားခဲ့ ပါတော့တယ်။ ။

အောင်နိုင်ဦး ​​​​​​​